علی نجاران - کارشناس ارشد حقوق خصوصی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب
دانیال نصیری - کارشناس ارشد حقوق خصوصی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات

رشد فناوری، مفاھیم و کارکردھای نوینی پیش روی نظام ھای حقوقی قرار داده است. اسناد الکترونیکی و نقش آنھا در بھینه سازی فرایندھای ثبتی، از این قسم موارد می باشد. در پژوھش حاضر، به مفھوم سند الکترونیکی و احراز اصالت آن پرداخته شده است. اسناد الکترونیکی با دو خصیصه نوشته بودن و دارا بودن امضا واجد ھمان اعتبار اسناد کاغذی ھستند. نوشته ھمانطور که می تواند بر روی کاغذ، سنگ و پوست باشد، ممکن است در فضای رایانه ای (الکترونیکی) درج شود. پس متنی که در فضای الکترونیکی نوشته شود در حکم نوشته است داده پیام نام می گیرد. امضای الکترونیکی نیز ھمانند امضای کاغذی از ارکان اصلی سند است و به سند اعتبار می بخشد و ھویت پدید آورنده را تضمین می کند. سند الکترونیکی، طبق قانون تجارت الکترونیک دارای اعتبار سند است و وقتی دارای اعتبار قانونی باشد، می تواند به عنوان دلیل در نظام ادله اثبات دعوا مطرح گردد و در مقام دفاع یا اثبات، قابلیت استناد دارد. سند الکترونیک وفق قانون تجارت الکترونیک، دارای 4 ویژگی است تا به سند اصل تبدیل شود. این 4 ویژگی شامل قابلیت دسترسی و استفاده در صورت رجوع، حفظ تمامیت اطلاعات، نگهداری اطلاعات شناسایی داده پیام و رعایت شرایط خاص دستگاه ھای اجرایی ذی ربط در موارد مربوطه می باشند. سند الکترونیکی نیز، به دو نوع سند الکترونیکی رسمی و سند الکترونیکی عادی تقسیم می شود. قانون گذار به سند الکترونیکی رسمی توجه داشته و آثاری ھمانند سند رسمی کاغذی بر سند الکترونیک رسمی بار نموده است. امضای الکترونیکی نیز انواعی دارد؛ امضاھای الکترونیک ساده که ھمانند تصویر امضای دستی یا استفاده از رمز شخصی می باشد و امضاھای الکترونیک دیجیتالی که توسط دفاتر خدمات الکترونیک که ماموررسمی محسوب می شوند، تایید می شود.

اسناد الکترونیکی، احراز اصالت، امضای الکترونیک، قانون تجارت الکترونیک