سید مهدی سجادی - دانشجو دکتری دانشکده الهیات، دانشگاه فردوسی مشهد
الهام خزائی - کارشناس حقوق

استفاده از فن آوری روز تنھا راه برآوردن حداکثری حقوق شھروندی به نظر می رسد. مواردی ھمچون رشد جمعیت، پیچیده شدن روابط داخلی و خارجی، بالا رفتن سطح انتظارات مردم و آگاھی بیشتر اقشار مردم به حقوق خود توجه روز افزونی را به راه ھای جدید برآوردن حقوق شھروندی در دنیای مدرن می طلبد. در این مقال میزان پیشرفت ایران در زمینه استفاده از فن آوری دیجیتال در تامین حقوق شھروندی در روند دادرسی بررسی شده است. بر این اساس پیشرفت ھا و کاستی ھایی مشاھده گردید. از جمله پیشرفت ھای دستگاه قضایی عبارت است از: 1. راه اندازی پرونده ھای الکترونیکی و نیز ابلاغیه الکترونیکی جھت جلوگیری از مخدوش شدن پرونده ھا و نیز فراھم ساختن بستری برای آگاھی از آرای پیشین توسط وکلا و رسانه ھا، 2. حل مشکل دور بودن متھم از طریق برقراری ویدئو کنفرانس، 3. تامین حق بزه دیدگان و شاکیان در آیین نامه اجرایی حمایت از شھود مطلعان با پیش بینی دادگاه ھای غیر حضوری، 4. جلوگیری از فرار متھم و تضییع حق شاکی با استفاده از انواع تکنولوژی ھای روز، 5. کاھش ھزینه ھای دادگاه با ترغیب شھروندان به بھره برداری از دادرسی الکترونیکی ھمچنین از جمله کاستی ھای دستگاه قضایی عبارت است از: 1. نداشتن زیرساخت مناسب جھت برگزاری دادگاه کاملا مجازی برای محدود نشدن دادگاه ھا به ساعات اداری 2. نداشتن زیرساخت مناسب جھت راه اندازی وکالت کاملا مجازی برای کاھش ھزینه وکالت و سھولت دسترسی به آن 3. نداشتن زیرساخت مناسب جھت پخش کامل زنده دادگاه ھای علنی در بستر شبکه ھای اجتماعی برای اطلاع عامه مردم از محتوای دادگاه ھای علنی.

روند قضایی ایران، حقوق شهروندی، فن آوری، دادرسی مجازی، پرونده الکترونیکی