بیتا ناصری - بخش تحقیقات گیاهپزشکی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمانشاه
شینا انصاری همدانی - اداره محیط زیست استان تهران

طی سال زراعی 87 اثرات طول دوره تناوب زراعی با دیگر محصولات برروی بیماری مرکب پوسیدگی ریشه و عملکرد لوبیادر 35 مزرعه لوبیاکار در منطقه مطالعه شد. فاکتور طول دوره تناوب زراعی بر روی شاخص هر چهار بیماری و همچنینفاکتورهای عملکردی تاثیر داشت. شاخص بیماری های پوسیدگی فوزاریومی و ریزوکتونیایی ریشه در تناوب های صفر (عدمرعایت تناوب) بالاتر از تناوب های یک ساله یا طولانی تر بود. در مورد پوسیدگی زغالی ریشه، شاخص بیماری در مزارع باتناوب سه ساله یا طولانی تر نسبت به مزارع بدون تناوب کمتر بود. برخلاف انتظار شاخص پژمردگی فوزاریومی ریشه باطولانی تر شدن دوره تناوب از دوسال به بالا درمقایسه با تناوب صفر یا یکساله افزایش نشان داد. در مرحله رسیدگیفیزیولوژیکی تعداد غلاف و دانه تولیدی در بوته لوبیا بطور معنی داری در تناوب های سه ساله یا سه سال به بالا بیشتر بود.براساس نتایج توصیه می شود که بکارگیری تناوبهای بطول سه سال یا بیشتر می تواند کنترل قابل توجه و معنی داربیماری مرکب پوسیدگی ریشه لوبیا و افزایش عملکرد در شرایط استان زنجان را بدنبال داشته باشد.

لوبیا، تناوب، عملکرد، پوسیدگی