سمیه نصرت پور - دانشجوی دکتری خاک شناسی، باشگاه پژوهشگران جوان، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران
شکور نصرت پور - کارشناس ارشد ترویج، مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان اردبیل

عنصر روی دومین عنصر کمیاب در بدن انسان بوده و در اعمال متابولیکی فراوانی شرکت دارد. در کشاورزی متمرکز کمبود رویرایج است. این کمبود و عوارض خطرناک آن در غالب خاکهای ایران مشاهده شده است. فراورده های گیاهی مهمترین راه ورود عناصرغذایی از جمله روی به بدن انسان است. اما به دلیل کمبود روی قابل استفاده برای گیاهان در خاک های زراعی کشور عده زیادی دچارکمبود روی هستند. نقشه های پهنه بندی عناصر غذایی ابزاری مناسب در زمینه مدیریت حاصلخیزی خاک ها می باشند. هدف تحقیقحاضر بررسی ساختار فضایی و تهیه نقشه پهنه بندی روی با استفاده از تکنیک های زمین آمار میباشد. بدین منظور 390 نمونه مرکب ازخاک منطقه تهیه و موقعیت هر کدام با دستگاه موقعیت یاب جهانی ثبت شد. در آزمایشگاه میزان روی قابل استفاده خاک اندازه گیریشد. پس از بررسی های آماری با بسته نرم افزاری Spss و بررسی های زمین آماری با نرم افزار Gs+9 وتهیه نیم پراش نگار و تعیین پارامترهای آن، مدل کریجینگ معمولی جهت تخمین مقادیر روی در نقاط مجهول به کار گرفته شد و نقشه پهنه بندی روی در محیطنرم افزار Gs+9 بر اساس استانداردهای موسسه تحقیقات خاک و آب کشور تهیه شد. نتایج نشان داد که در بیش از 85/3 درصد اراضی منطقه کمبود روی وجود دارد. در مناطق دارای کمبود، مصرف کود روی جهت رفع کمبود و جلوگیری از افت عملکرد و کیفیت بهصورت مصرف 40 کیلوگرم در هکتار کود سولفات روی به شکل خاکی یا محلول پاشی با غلظت دو در هزار سولفات روی یا سه درهزار با کود کامل میکرو در مراحل مختلف رشد گیاه بر حسب نوع محصول توصیه می شود.

پهنه بندی، روی، زمین آمار