زهرا عظیم زاده - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه علوم باغبانی، دانشگاه محقق اردبیلی
مهدی محب الدینی - استادیار، گروه علوم باغبانی، دانشگاه محقق اردبیلی
اسماعیل چمنی - دانشیار، گروه علوم باغبانی، دانشگاه محقق اردبیلی

سوسن چلچراغ کمیاب ترین گونه ی سوسن است که در حال انقراض می باشد و از آنجا که برداشت پیاز از محل رویش طبیعی آنبه منظور تکثیر به روشهای متداول ممکن است به انقراض نسل آن منجر شود، از اینرو استفاده از روش کشت بافت برای تکثیر اینگیاه، دارای اهمیت بسیار زیادی می باشد. بر همین اساس این پژوهش به منظور بررسی تاثیر تیمار بنزیل آدنین و فراصوت بر پرآوریسوسن چلچراغ در شرایط درون شیشه ای انجام شد. برای این منظور، ریزنمونه های پیاز پس از قرارگیری در حمام فراصوت با فرکانس 35 کیلوهرتز با زمان های صفر، 5، 10، 20 و 30 ثانیه، در محیط کشت MS حاوی بنزیل آدنین با غلظت های صفر، 0/01، 0/1 و 1 میلی گرم بر لیتر کشت گردید. این آزمایش در قالب فاکتوریل بر پایه ی طرح کاملا تصادفی و با 4 تکرار صورت گرفت. در این پژوهشاثر متقابل تیمار فراصوت و بنزیل آدنین معنی دار نشد. همچنین تیمار بنزیل آدنین تاثیر معنی داری بر میزان وزن کل و وزن پیازچهنداشت. نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که بیشترین تعداد پیازچه و تعداد فلس از تیمار 0/01 میلی گرم بر لیتر بنزیل آدنین بدست آمد. امواج فراصوت بر صفات اندازه گیری شده در این آزمایش تاثیر مثبت داشت، بطوریکه در همه ی تیمارهای فراصوت، وزنکل و تعداد پیازچه نسبت به شاهد بیشترین مقدار را داشت و بیشترین تعداد و وزن پیازچه از تیمار 30 ثانیه فراصوت حاصل شد.

بنزیل آدنین، تکثیر درون شیشه ای، سوسن چلچراغ، فراصوت