احد باقرزاده خلخالی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، گروه مهندسی عمران، تهران ایران
احسان فهمی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، گروه مهندسی عمران، تهران ایران

در طول زمان بشریت در جوامع مختلف جنگ های زیادی بین انسانها رخ داده است که همین موضوع باعث شد تا بشر به فکر پیشرفت در همه زمینه های مقابله با جنگ بیفتد. درهمین راستای همین موضوع مقاله جهت تامین ایمنی و رعایت الزامات پدافند غیرعامل در قطار شهری(مترو) به تدوین الزاماتی به جهت کاهش صدمات در مقابل تهدیدات دشمن اقدام خواهد نمود.همچنین اصول الزامات و اقدامات پدافند غیرعامل در طراحی ایستگاه های مترو به کار گرفتن صحیح این الزامات در هنگام مواجهه با بحران می باشد. ایستگاه های مترو بخشی از عرصه همگانی شهر بوده و مولفه های طراحی شهری در شکل گیری و کیفیت بخشی آن تاثیرگذار هستند؛ لذا هدف اصلی تحقیق آماده سازی ایستگاه های مترو برای مواجهه با تهدیدات انسانی براساس الزامات پدافند غیرعامل است ایستگاه های متروی شهری بعنوان یکی از اماکن امن جهت پناه مردم در زمان بحران و یا جنگ را داشته که بعنوان مثال در جنگ جهانی دوم هم همینطور بوده است. الزامات ایمنی در برابر تهدیدات می تواند نگرشی پدافندی را شاخصه ساختمان های مترو کرد. اقدامات پدافند غیرعامل شامل پوشش ، پراکندگی ، تفرقه و جابجایی ، فریب ، مکان یابی ، اعلام خبر، قابلیت بقا ، استحکامات ، استتار ، اختفا ، ماکت فریبنده و سازههای امن میباشد.در پدافند غیرعامل تمام نهادها، نیروها، سازمانها، صنایع و حتی مردم عادی میتوانند نقش موثری ایفا کنند در حالیکه در پدافند عامل مانند سیستمهای ضد هوایی و هواپیماهای رهگیر، تنها نیروهای مسلح مسئولیت برعهده دارند. به همین دلیل هدف از این تحقیق بدست آوردن الزامات کلی و اولیه در طراحی ایستگاه های مترو با رویکرد پدافند غیرعامل است .روش تحقیق در این پژوهش توصیفی است. نتایج تحقیقات نشان می دهد که الزامات معمارانه از منظر پدافند غیرعامل در 4دسته کلی اعم از الزامات طراحی ، الزامات دسترسی و مکانیابی ، الزامات مدیریتی و الزامات تاسیساتی طبقه بندی می شوند.

پدافند غیر عامل ، ایستگاه ، مترو ، ایمنی