بررسی تطبیقی الگوهای پایدار در معماری زیرزمینی ایران مطالعه موردی: گودال باغچه و شوادان

در گذشته معماران بومی ایران برای ایجاد سازگاری با طبیعت، در اقلیم های مختلف آب و هوایی نوآوری های بسیاری را در سطوح مختلف ارتفاعی با بهره گیری از منابع گوناگون و انرژی های پاک طبیعی خلق کرده اند. از جمله مصادیق این امر گودال باغچه و شوادان ها هستند. این عناصر زیرزمینی با بهره بردن از ظرفیت بالای حرارتی خاک، فضایی مطبوع و دلنشین را در اقلیم هایی با گرمایطاقت فرسا و رطوبت نسبتا0 زیاد، موجب می شدند. ولی مرور زمان و استفاده نامناسب از پیشرفت های تکنولوژیک، منجربه فراموشی روش های بومی و کاربرد نا محدود از انرژی های فسیلی تجدید ناپذیر شد. شوادان و گودال باغچه دو عنصر شاخص معماری زیرزمینی است که شوادان در اقلیم گرم و مرطوب و گودال باغچه در اقلیم گرم و خشک کاربرد داشته، این عناصر معماری اغلب در شهرهای یزد و کاشان به عنوان شهرهای شاخص واقع در کویر (گرم و خشک) و دزفول و شوشتر در حاشیه ی خلیج فارس به دلیل شرایط خاص آب و هوایی بنا شده است. هدف از این پژوهش بازخوانی و تطبیق این عناصر به شباهت هایی از لحاظ کارکردی با استفاده از مطالعات کتابخانه ای به روش تحلیلی- توصیفی می باشد.

Keywords:

معماری پایدار , معماری زیرزمینی , گودال باغچه , شوادان