سعید تمایل - کارشناس ارشد سازه دانشگاه آزاد ارومیه

در محل اتصال ستون به اعضای صفحه ای مانند سقف و فنداسیون، نیروی زیادی به صفحه وارد میشود که در صورت افزایش بیش از حد، این نیرو باعث ایجاد سوراخ در آن میشود که به آن برش پانچ یا سوراخ کننده گفته میشود. این نیرو به دلیل خطرات و خساراتی که ایجاد میکند، از اهمیت بالایی برخوردار است و کنترل آن بسیار ضروری است. در سقف های یوبوت به دلیل استفاده از قالبهای ماندگار هوا در بتن و وجود فضای خالی در داخل آن، امکان وجود این برش بسیار زیاد است. محل قرارگیری و نحوه چیدمان قالبهای هوا نیز می تواند تاثیر زیادی در مقدار این برش داشته باشد.در اواخر قرن بیستم میلادی، مهندسین ایتالیایی با تحقیق بر روی سقف های مختلف به ویژه دال های بتنی به جهت بهینه سازی آن و رسیدن به مقاومت مناسب در برابر زلزله و همچنین استفاده از دهانه های بلند و کاهش مصرف آرماتور و بتن، سیستم دال مجوف یوبوت را ابداع و به دنیا معرفی کردند.در این تحقیق سعی شده است که بر روی نحوه قرارگیری قالب های ماندگار در سقف یوبوت و تاثیر آن بر برش و برش پانچ مورد بررسی قرار گیرد. به این منظور دو نمونه ساختمان بتنی با سقف یوبوت به ابعاد 13 متر در 8/70 در نرم افزار المان محدود ABAQUS مدلسازی گردید. برای اعمال بار لرزهای به سازه از زلزله Koyna هندوستان استفاده گردید و سازه مورد نظر، تحت تحلیل دینامیکی غیرخطی قرار گرفت و نتایج نشان داد که با برداشت قالب دور ستون برش پانچ به اندازه 20 درصد کاهش مییابد و باعث افزایش مقاومت سازه در برابر بارهای لرزه ای میگردد که این با تحقیقات گذشته همسویی داشته و صحت مطالب را نشان میدهد.

سقف دال مجوف، برش پانچ، تحلیل دینامیکی غیرخطی، روش المان محدود