راحله شفیعی سروستانی، - دانشجوی کارشناسی ارشد فیزیک دریا- دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر
مسعود صدری نسب - عضو هیئت علمی دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر

در این مطالعه از یک مدل هیدرودینامیکی سه بعدی (COHERENS) استفاده شده تا ساختار پلوم را در دهانه ی ورودی رودخانه اروند به خلیج فارس که یک خور معکوس است، مطالعه کنیم. در این مدل از یک شبکه ی 98×146 کیلومتر با رزولیشن 4 دقیقه استفاده کرده ایم. همچنین در این مدل چهار مؤلفه ی جزرومدی H2، S2، K1و O1 اعمال شده است. در دهانه ی ورودی آب رودخانه مثل لایه ای همگن بالای آب شور پایینی در فلات قاره حرکت ویک باند لایه بندی بزرگ و کم عمق از آب شیرین یا لب شور با کدورت بالا در این لایه ایجاد می کند که وارد آب خلیج شده و در آنجا حل می شود. پلوم در دهانه ی رودخانه اروند به سمت چپ رفته وبر اثر نیروی کوریولیس به سمت راست چرخیده و یک چرخش آنتی سیکلون را در قسمت شمال غربی خلیج وجریان ساحلی شناوردر اطراف قطر و عربستان ایجاد می کند. میزان گستردگی آب و جریان ساحلی ایجاد شده توسط پلوم در فصول مختلف متفاوت است. دبی رودخانه منجر به شکل گیری پلوم رودخانه به پهنای 50-40 کیلومتر در تابستان می شود که در اطراف قطر چرخیده و به غرب قسمت های کم عمق جنوبی می رسد و با فعّالیت جزرومد، پلوم رودخانه با آب پیرامون در اطراف ساحل عربستان حل می شود. اختلاط جزرومد محلی همچنین در اطراف خط ساحلی ایران گسترده می شود. به علت آب های سطحی کم شور، یک ناحیه ی راکد در مرکز قسمت شمال غربی خلیج، ایجاد می شود. در فصل زمستان که چرخش سیکلون خلیج فارس بر اثر وجود گرداب های کوچک مقیاس متلاشی می شود پلوم رودخانه نیز تحت تأثیر فعّالیت اختلاط گرداب ها ناپدید می شود. دراین فصل پلوم کمی متمایل به سمت سواحل ایران است.