زینب توکلی - کارشناسی ارشد معماری دانشگاه آزاد لشت نشا
محبوبه شعبانی جفرودی - مربی گروه معماری موسسه آموزش عالی مهرآیین بندرانزلی
زهرا رحمان پور - کارشناسی ارشد معماری دانشگاه آزاد لشت نشا

پر واضح است که موفقیت فضاهای عمومی با میزان استفاده از فضا و حضور انسان در آن رابطه مستقیم دارد. اما، امروزه در اغلب فضاهای عمومی با کاهش روابط و مشارکت اجتماعی کاربران و درنتیجه کاهش سطح کنشها و تعاملات اجتماعی مواجه هستیم. پژوهش حاضر با این پرسش آغاز می گردد؛ چگونه معماری میتواند بر تعاملات اجتماعی و روابط میان انسانها تاثیر گذار باشد با توجه به این مساله، ابتدا مفهوم تعاملات اجتماعی تعریف و مورد بررسی قرار داده میشود. سپس با استفاده از این تعاریف، عوامل و معیارهایی از صاحب نظران مختلف در این حوزه بررسی میشود. در مرحلهی بعد، شاخصه های کیفی تاثیرگذار بر افزایش تعاملات و مشارکتهای اجتماعی در فضای شهری و در مقیاس کوچکتر در کالبد معماری دستهبندی میشود. سپس با استفاده از مطالعات انجام شده به ارزیابی نقش تعاملات اجتماعی در طراحی محیط پرداخته میشود. به نظر میرسد عواملی همچون فعالیت پذیری، اجتماعپذیری، تنوع و اختلاط کاربری ها، انعطاف پذیری و خوانایی در رشد کیفی تعاملات اجتماعی فضا و کالبد شهری موثر است. هدف از تحقیق حاضر جلب نظر، برنامهریزان و طراحان، در مد نظر قرار دادن شاخصه های تعاملات اجتماعی جهت فراهم آوردن و برقراری بستری مناسب برای ایجاد کنشها و تعاملات اجتماعی در محیط کالبدی و فضای شهری است. روش تحقیق مورد استفاده، توصیفی-تحلیلی بوده و گردآوری اطلاعات به روش کتابخانه ای و میدانی میباشد. در این پژوهش نقش و قابلیت های طراحی کالبدی محیط و کیفیت عملکردی فضا در اجتماع پذیر شدن محیط وارتقاء تعاملات اجتماعی تائید میشود.

تعاملات اجتماعی، اجتماع پذیری، کیفیت، فضای عمومی