رضا گرشاسبی - گروه معماری، واحد اندیمشک، دانشگاه آزاد اسلامی، اندیمشک، ایران

ادبیات پژوهش نشان میدهد، اگرچه مفهوم حقوق معماری در میان حقوقدانان محل بحث نبوده است، اما مبحثی آشنا برای جامعه معماران بوده و تمرکز آن بر حقوق حرفه معماری است. سه پرسش اصلی این پژوهش در ارتباط با موضوع شاخه حقوق معماری طرحشده است. روششناسی این تحقیق از نوع کیفی و روش تحقیق آن انتزاعی بوده که از تکنیک گردآوری دادهها از طریق منابع کتابخانهای بهرهمنداست. این پژوهش از پیشینهای مشخص برخوردار نیست لذا بررسی کتابهایی آموزشی با عنوان حقوق معماری که صرفا به موضوع حقوق حرفه معماری پرداخته اند، مدنظر قرار داشته است. بهمنظور نقد موضوع حقوق معماری و اصلاح آن در قالب یک گرایش نوین حقوقی، ریشه های حقوق معماری در نظام حقوقی ایران، ارتباط گرایش های نوین حقوقی با شاخه های علم حقوق، تئوری های معماری، تغییرات الگوی مسکن و فن آوری های جدید ساخت موردتوجه و بررسی قرارگرفته اند. تاریخ نظام حقوقی نشان میدهد ریشه های حقوق معماری در ایران به دعاوی املاک در حقوق خصوصی محدود بوده و با تصمیم نهاد قانونگذاری و ورود حقوق عمومی به این حوزه، زمینه برای شکلگیری یک شاخه نوین حقوقی با موضوع فضای معماری و مسائل وابسته به آن فراهم شده است.

معماری، حقوق، حقوق معماری، آموزش معماری، حرفه معماری، فضای معماری