هادی گیاهپور - استاد دانشگاه فرهنگیان پردیس شهید چمران تهران
فریدون رضوانی - دانشجوی کار شناسی ارشد علوم قرآن و حدیث دانشگاه فرهنگیان پردیس شهید چمران تهران

مسئله آسیب های اجتماعی زبان یکی از مهمترین مسائل اخلاقی جامعه است چون زبان یکی از مهمترین اعضای انسان است که اگر انسان از آن مراقبت و محافظت نکند آسیب های اجتماعی زیادی در جامعه به وجود میآورد. به همین خاطر است اکثر علمای اخلاق یا کتابهای مستقلی درباره آسیب های زبان نگاشته اند یا درکتابهای خود بابهایی را به آن اختصاص داده و در مورد عواقب آن هشدار داده اند.محقق در این پژوهش با نگاهی توصیفی تحلیلی، از منظر امام علی و با بهره گیری از کتب نهج البلاغه، غررالحکم و درر الکلم و عیون الحکم و المواعظ به مسئله آسیبهای اجتماعی زبان (دروغ، چاپلوسی وشایعه سازی )پرداخته است.سخنان امام علی درباره بازشناسی آسیبهای اجتماعی زبان در بین افراد مسلمان با توجه به رویکرد و عملکرد دینداران حاکی از شدت آسیبپذیری افراد است. بر این اساس ریشه بسیاری از آسیب های زبان ناشی از غفلت وعدم توجه به گفتار و عاقبت آن است که در صورت کنترل نکردن آن ممکن است آسیب های اجتماعی مختلفی ازجمله بی اعتمادی، بی اخلاقی، سوءظن، از بین رفتن قبح و زشتی گناهان زبان و عادی شدن آنها را در جامعه به وجود آورد و اخلاق را در جامعه با چالشی جدی روبرو کند که با حاکمیت و نظارت بر زبان و ملکه کردن گفتارها و شیوه های مناسب سخن در عرصه های گوناگون بر زبان و همچنین با سکوت کردن و توجه به خطرات زبان میتوان جلوی خیلی از آسیب ها را گرفت و به رشد و توسعه اخلاق در جامعه کمک کرد.

آفات زبان، آسیب های اجتماعی زبان، اخلاق عملی، گناه