خصوصیات زراعی ارقام گندم های ایران رشد یافته در شرایط تنش گرمایی

هدف تحقیق حاضر مطالعه توان تولید در طیف وسیعی از ارقام گندم های ایران در شرایط تنش گرمایی آخر فصل بود. بدین منظور تعداد 81 رقم گندم در قالب طرح لاتیس ساده و با دو تکرار در دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی مغان در سال زراعی 93-1392 مورد بررسی قرار گرفتند. جهت اعمال تنش گرمای آخر فصل رشد، کشت ارقام با تاخیر صورت گرفت. تنوع ژنتیکی وسیعی برای صفات اندازه گیری شده در بین ارقام گندم های ایرانی در شرایط مورد آزمایش وجود داشت. مقدار عملکرد دانه ساقه اصلی از 1/02 تا 2/51 گرم متغیر بود. در شرایط تنش گرمای کمترین و بیشترین مقدار عملکرد بیولوژیک ساقه اصلی به ترتیب 2/32 و 5/08 گرم بود. ارتباط بسیار نزدیکی بین عملکرد دانه ساقه اصلی و عملکرد بیولوژیک وجود داشت. بالاترین و پایین ترین مقدار شاخص برداشت ساقه اصلی به ترتیب 54 و 25 درصد بود. نتایج این تحقیق نشان می دهد که در شرایط کاشت دیرهنگام و وجود تنش گرمایی آخر فصل رشد تنوع زیادی برای عملکرد دانه و سایر صفات مرتبط وجود دارد که نشان دهنده امکان انتخاب رقم و استفاده از آنها در برامه های اصلاح گندم می باشد.

Keywords:

تنش گرمایی , تولید ماده خشک , شاخص برداشت , عملکرد دانه