محمدحسن فطرس - دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه بوعلی سینا
حمیده برزگر - دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد

در طول دو دهه گذشته، خطرات و آسیب های تخریب زیست محیطی بیشتر نمایان شده است. این تخریب ناشی از ترکیب عواملی همچون افزایش جمعیت، آلودگی زیست محیطی و فعالیت های صنعتی است. در بسیاری از نقاط دنیا آلودگی ها چنان جدی و خطرناک شده، که امکان ادامه فعالیت های روزمره را مختل کرده است. تغییر کوچکی در وضعیت آب و هوایی می تواند منشا تغییرات بزرگ در شدت و میزان وقوع رخداد های شدید اقلیمی و بلایای طبیعی و آسیب های اقتصادی شود. از جمله مصادیق آلودگی، آلودگی هواست. تولید و انتشار آلودگی هوا، تابعی از فرایند رشد و توسعه اقتصادی کشورهاست. مشکل آلودگی هوا، گازهای گلخانه ای و گرمایش کره زمین و ارتباط این عوامل با رشد اقتصادی از موضوعات اصلی مورد مطالعه در سال های اخیر می باشد. این موضوع در ادبیات اقتصاد محیط زیست در قالب منحنی زیست محیطی کوزنتس (EKC) دنبال شده است که در آن فرایند تخریب محیط زیست با توجه به ماهیت و مراحل مختلف رشد اقتصادی توضیح داده می شود. در مطالعه حاضر مدل ارائه شده برای انتشار آلودگی هوا، تابعی از رشد اقتصادی، نابرابری درآمد، جمعیت و مصرف انرژی است. بدین منظور اثر رشد اقتصادی، شاخص نابرابری درآمد (ضریب جینی)، جمعیت و مصرف انرژی بر میزان آلودگی هوا، با استفاده از روش داده های تلفیقی (پانل) در تعدادی از کشورهای درحال توسعه (شامل ایران) مورد بررسی قرار می گیرد. نتایج حاکی از آن است که رشد اقتصادی اثر مثبت و معناداری بر آلودگی هوا در کشورهای مورد نظر دارد.

آلودگی هوا، رشد اقتصادی، نابرابری درآمد، جمعیت، پانل دیتا