محمدرضا بخشی - دکتری اقتصاد کشاورزی، استادیار دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند

بخش عمده ای از یارانه پرداختی در بخش کشاورزی مربوط به نهاده کود شیمیایی می باشد. با توجه به آثار زیانبار اقتصادی، زیست محیطی و مالی سیاست پرداخت یارانه کودهای شیمیایی، در این تحقیق سعی شده است با استفاده از برنامه ریزی ریاضی مثبت و کاربرد تابع تولید CES، پیامدهای حذف یارانه نهاده کود شیمیایی بر عملکرد محصولات و درآمد زارعین خراسان شمالی در چند سناریو شبیه سازی و تحلیل گردد. نتایج بدست آمده نشان می دهد حذف کامل یارانه کودهای شیمیایی سبب کاهش درآمد زارعین به میزان 4/61% و13/1% به ترتیب در گروه های اول و دوم زارعین خواهد شد. لیکن در صورتی که سیاست پرداخت مستقیم همزمان با کاهش یارانه کودهای شیمیایی اعمال گردد، افزایش درآمد زارعین گروه های مذکور را به میزان 5/3% و 8/3% به همراه خواهد داشت. با توجه به آثار زیانبار سیاست فعلی پرداخت یارانه نهاده کود شیمیایی، جایگزینی سیاست پرداخت مستقیم به عنوان یک ابزار کارآمد در این زمینه به منظور افزایش کارایی اقتصادی و زیست محیطی این نهاده در راستای توسعه پایدار بخش کشاورزی پیشنهاد می گردد.

برنامه ریزی ریاضی مثبت، یارانه، کود شیمیایی، خراسان شمالی