نوشین زندی سوهانی - دانشیار حشره شناسی، گروه گیاهپزشکی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان
شیما حاتمی باورصاد - دانش آموخته کارشناسی ارشد حشره شناسی، گروه گیاهپزشکی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان
حسین خدادادزاده - دانش آموخته کارشناسی، گروه گیاهپزشکی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان

در این مطالعه، اسانس برگها و سرشاخه های گیاه ارس Juniperus excelsa Marschall von Bieberstein با استفاده از روش تقطیر با آب جداسازی شد و سپس برای شناسایی ترکیبات شیمیایی توسط دستگاه GC-MS مورد تجزیه قرار گرفت . همچنین اثر سمیت تدخینی اسانس روی حشرات کامل نر و ماده سوسک چهارنقطه ای حبوبات مورد آزمایش قرار گرفت . براساس نتایج، اجزای اصلی اسانس برگ و سرشاخه های ارس به ترتیب α-Pinene (3/58%) ؛ Linalool (9/19%) و cedrol (6/92%) بود. اسانس J. excelsa وقتی به صورت تدخینی علیه حشرات کامل سوسک چهارنقطه ای حبوبات استفاده شد، سمیت بالایی را نشان داد. عکس العمل حشرات نسبت به اسانس براساس جنس آنها متفاوت بود و حشرات نر به طور معنی داری حساس تر از ماده ها بودند. مقدار LC50 اسانس برای حشرات نر و ماده به ترتیب 0/919 و 0/9268 میکرولیتر بر لیتر هوا محاسبه شد. این نتایج پیشنهاد می کند که اسانس J. excelsa پتانسیل استفاده برای کنترل آفات انباری را دارد.

اسانس، سمیت تدخینی، مدیریت آفات، حشره کش گیاهی