مروری بر ویرایش ژنوم گیاهی با واسطه CRISPR

ویرایش ژنوم با نوکلئازهای مهندسی شده (GEEN) تکنیکی در مهندسی ژنتیک است که با استفاده از آن ژنوم تمام گونه ها به راحتی قابل تغییر است. اکثر روش های مهندسی ژنوم، از طریق عمل مشترک یک نوکلئاز و یک DNA خارجی تغییرات مورد نظر را در ژنوم موجودات ایجاد می کنند. بطوریکه یک نوکلئازهای قابل هدایت مصنوعی یک برش دو رشته ای (Double Stranded DNA Breaks =DSB) در مکان های خاصی از ژنوم ایجاد می کند و به دنبال آن سلول توسط فرایندهای طبیعی از جمله ترمیم هدایت شده هومو لوگ (Homology-directed Repair =HR) و اتصال انتهایی غیر هومولوگ (NonHomologous End Joining =NHEJ) و با استفاده از DNA خارجی به عنوان الگو، برش ایجاد شده را ترمیم می کند. مگانوکلئازها، نوکلئارهای انگشت روی (Zinc Finger Nucleases =ZFN)، نوکلئازهای افکتور شبه فعال کننده رونویسی (Transcription Activator-Like Effector Nuclease =TALEN) و نوکلئازهای مرتبط با تکرارهای پالیندرومی فاصله دار خوشه ای منظم (Clustered Regularly Interspaced Short Palindromic =/Cas9 Repeat CRISPR associated9) از مهمترین ابزارهای ویرایش ژنوم هستند. از این بین، CRISPR-Cas9 به دلیل دقت زیاد و اختصاصیت آن برپایه RNA بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. در این بررسی، ما در مورد پیشرفت های اخیر در مکانیسم، تئوری و کاربردهای تکنولوژی CRISPR-Cas9 بویژه در گیاهان بحث می کنیم.

Keywords:

نوکلئازهای هدفمند , ویرایش ژنوم , کریسپر