حسن مروتی - گروه علوم پایه، دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران، تهران، ایران
کاوه اسفندیاری - گروه علوم پایه، دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران، تهران، ایران
حجت عنبرا - گروه علوم پایه، دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران، تهران، ایران

زمینه مطالعه: پوست اولین سد دفاعی در مقابل محیط خارجی بوده و اعمال فیزیولوژیکی طبیعی داخل بدن را امکان پذیر می کند. لایه موکوس روی سطح بدن ماهی حاوی ترکیبات ضد میکروبی است که اولین لایه دفاعی بر علیه پاتوژن ها را فراهم می کند. موکوس به وسیله برخی از سلول های اپیدرم به نام سلول های جامی شکل ترشح می شود و عمدتا شامل موسین و دیگر گلیکوپروتئین ها می باشد. هدف: مطالعه هیستومرفومتریک، هیستوشیمی و الکترون میکروسکوپی سلول های جامی نواحی مختلف اپیدرم میش ماهی. روش کار: در این پژوهش تعداد 6 عدد میش ماهی مورد استفاده قرار گرفت و برای انجام مطالعات میکروسکوپی از ناحیه پشتی برش هایی به ضخامت µ 5/0 تهیه و مورد رنگ آمیزیH&E ، PAS ، AB(PH=2.5) و AB(PH=2.5)-PAS قرار گرفتند. برای مطالعات میکروسکوپ الکترونی پس از ثبوت اولیه و ثانویه و آبگیری در داخل رزین آغشته گردیده و پس از تهیه برش های فوق نازک nm50 در داخل یورانیل استات رنگ آمیزی گردیدند. نتایج: میش ماهی در نواحی شکمی و پشتی دارای بیشترین و در نواحی دم دارای کمترین تعداد سلول موکوسی جامی شکل در mµ100 از طول اپیدرم است. سلول های موکوسی جامی شکل در تمام نواحی وجود داشته و تعداد آنها در نواحی مختلف متفاوت است اما ماهیت موکوسی این سلول ها در نواحی مختلف یکسان است و به رنگ های PAS و AB با PH=2.5 واکنش مثبت نشان می دهند. نتایج الکترون میکروسکوپی نشان داد که سلول های جامی ترشح کننده موکوس در ضخامت اپیدرم مهاجرت می کنند و حاوی قطرات موکوس می باشند. نتیجه گیری نهایی: سلول های موکوسی جامی شکل در اپیدرم تمام نواحی میش ماهی جود داشته و دارای ماهیت موکوسی یکسانی است.

هیستوشیمی, پوست, میش ماهی, اپیدرم, سلول موکوسی جامی شکل