محسن اسلامی فارسانی - مرکز تحقیقات سلولی و مولکولی ، دانشگاه علوم پزشکی قم ، قم ، ایران گروه علوم آزمایشگاهی دانشکده پزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم، قم، ایران.
محمد دخیلی - گروه علوم آزمایشگاهی دانشکده پزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم، قم، ایران.
شیما آب آب زاده - گروه آناتومی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی قم، قم، ایران.
محمد یگانه پرست - مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان قم، قم، ایران.

زمینه مطالعه: رشد روز افزون جمعیت و نیاز به تهیه مواد غذائی به ویژه پروتئین ها، علاقه به استفاده از مکمل های ارزان و در دسترس، جهت افزایش بازدهی تولید پروتئین را افزایش داده است. هدف: هدف این مطالعه بررسی تاثیر مصرف زئولیت منطقه قم بعنوان مکمل بر ساختار هیستولوژیکی و هیستوشیمیائی روده باریک مرغ گوشتی و مقایسه با زئولیت تجاری است. روش کار: در این مطالعه تجربی 200 جوجه گوشتی از مرغداری های قم خریداری و به طور تصادفی به پنج گروه تقسیم شد که شامل: گروه کنترل؛ گروه آزمایشی زئولیت قم که بر اساس دوز دریافتی به سه زیر گروه مختلف (5/0درصدZ1=، 1درصدZ2=، 5/1درصد Z3=) تقسیم شدند و گروه آزمایشی آنزیمیت (که زئولیت تجاری را دریافت کرد) بود. 42 روز بعد، از هر گروه 10 نمونه انتخاب شد و پس از پاساژ بافتی، لام ها با هماتوکسیلین- ائورین، پریودیک اسید شیف (PAS) و تلوئیدین بلو رنگ آمیزی و مطالعات میکروسکوپی با کمک نرم افزار1.49f  Image-j انجام شد و داده ها با استفاده SPSS  ورژن 20 تجزیه و تحلیل شدند. 05/0> P به عنوان سطح معنی دار، در نظر گرفته شد. نتایج: در گروه آنزیمیت ارتفاع سلول های پوششی کاهش ولی تعداد غدد مخاطی و گابلت سل ها افزایش معنی داری داشت. تعداد گابلت سل پرزها به جز گروه Z1 در سایر گروه های تیماری افزایش معنی دار داشت (05/0> P). گابلت سل پرزها در گروه های زئولیت (Z1  و Z2) نسبت به گروه آنزیمیت و نیز در  Z3 نسبت به Z1  افزایش معنی داری داشتند(05/0> P).  نتیجه گیری نهایی: نتایج ما نشان داد که زئولیت در افزایش سطح جذب ساختار روده کوچک اثر ندارد؛ ولی فعالیت غدد و گابلت سل ها را تحریک می کند باعث بهبود گوارش می شود که در این مورد زئولیت قم نیز با درصد بالاتر، تاثیری مشابه آنزیمیت دارد.

هیستولوژی, زئولیت, آنزیمت, روده کوچک, جوجه گوشتی