مصطفی مرادی - سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان غربی، ارومیه،
عبدالغفار اونق - گروه میکروبیولوژی، دانشکده دامپزشکی دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

زمینه مطالعه: بیماری نوزاد گچی  زنبورعسل یکی از بیماری های دوران نوزادی آن است که در مناطق شمالی ایران شیوع نسبی داشته و در برخی مواقع می تواند مشکلاتی برای کلنی های زنبورعسل ایجاد نماید. جهت کنترل و مبارزه با این بیماری از مواد شیمیائی استفاده می شود که می توانند وارد محصولات کلنی ها شده و مشکلاتی برای مصرف کنندگان آن ها در پی داشته باشند، لذا بررسی اثرات مواد طبیعی و بی ضرر برای زنبورها و مصرف کنندگان فراورده های آن از اولویت ویژه ای برخوردار است. هدف: در این بررسی اثرات ضد قارچی باکتری های لاکتوباسیلوس کازئی، لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس و بیفیدوباکتریوم بیفیدوم روی قارچ آسکوسفرا آپیس جداسازی شده از کلنی های زنبورعسل مبتلا به بیماری نوزاد گچی مورد ارزیابی قرار گرفت. روش کار: باکتری های اسیدلاکتیک در محیط MRS و قارچ آسکوسفرا آپیس در محیط SDAکشت داده شدند و با استفاده از روش های Simultaneous Inoculation  ،Agar Spot ،Confrontation Assay ،Overlay assay اثرات ضد قارچی آن ها روی قارچ آسکوسفرا آپیس بررسی شد. نتایج: مشخص گردید که باکتری های لاکتوباسیلوس کازئی و لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس موجب مهار رشد قارچ آسکوسفرا آپیس می گردند ولی باکتری بیفیدوباکتریوم بیفیدوم تاثیری در مهار رشد قارچ مذکور نداشت، همچنین مایع روئی عاری از باکتری این باکتری ها موجب مهار رشد قارچ آسکوسفرا آپیس نشدند. نتیجه گیری نهائی: نتایج این بررسی نشان می دهد که برخی از باکتری های اسیدلاکتیک قادر به مهار رشد قارچ آسکوسفرا آپیس در محیط کشت بوده و در صورت مهار رشد این قارچ در داخل بدن نوزادان زنبورعسل، می توانند به عنوان یکی از روش های کمکی در کنترل بیماری نوزاد گچی در کلنی های زنبورعسل بکار برده شده و تا حدودی از مصرف مواد شیمیائی و اثرات سوء آن ها بر سلامتی زنبورعسل و مصرف کنندگان فراورده های آن بکاهند.

زنبورعسل, باکتریهای اسیدلاکتیک, بیماری نوزاد گچی, قارچ آسکوسفرا آپیس, فعالیت ضد قارچی