مهدی اوجاقی گرمی - گروه علوم باغبانی دانشگاه محقق اردبیلی
بهروز اسماعیل پور - گروه علوم باغبانی دانشگاه محقق اردبیلی
موسی ترابی گیکلو - گروه علوم باغبانی دانشگاه محقق اردبیلی
حمیده فاطمی - گروه علوم باغبانی دانشگاه محقق اردبیلی

به منظور بررسی تاثیر محلول پاشی کودهای بیولوژیک و نانو بر شاخص های جوانه زنی نخود فرنگی یک آزمایش فاکتوریل درقالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه شرکت تولید بذر در شهر گرمی در سال 1395 به اجرا درآمد. فاکتورهایآزمایش شامل دو نوع کود نانو شامل بور در سه سطح صفر، 2 و 4 در هزار و کود نانو مولیبدین در سه سطح صفر، 1 و 2 در هزار ومحلول پاشی سه نوع سویه های مختلف باکتری سودوموناس با عناوین (P24-P25-P32) بودند و گیاهان شاهد نیز با آب مقطر محلولپاشی شدند. تمامی تیمارها در فاصله 6 هفته بعد از کاشت اعمال شدند و صفات سرعت جوانه زنی، درصد جوانه زنی، طول ریشه چه،طول ساقه چه، وزن خشک ریشه چه و وزن خشک ساقه چه اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که اثر کودهای نانو و باکتری های محرکرشد در صفات مورد مطالعه در سطح 1 درصد معنی دار بود و اثر متقابل تیمارها تنها در صفت وزن وزن خشک ساقه چه در سطح 1درصد اختلاف معنی داری با یکدیگر نشان دادند. مطابق با مقایسه میانگین ها، بالاترین درصد جوانه زنی در گیاه نخودفرنگی به میزان (96/88 درصد) در تیمار سویه P25 باکتری سودوموناس و کمترین عملکرد نیز به شاهد (80/44 درصد) تعلق گرفت. در موردصفت سرعت جوانه زنی، تیمار سویه P25 باکتری سودوموناس و تیمار شاهد به ترتیب بیشترین و کمترین سرعت جوانه زنی (31/37 و22/84 گرم) را بدست آوردند همچنین در بررسی اثر متقابل باکتری سودوموناس x کودهای نانو که در سطح احتمال یک درصد روی وزن خشک ساقه چه معنی دار شده بودند، ترکیب تیمار سویه P25 سودوموناس همراه کود نانو مولیبدین 1 در هزار بیشترین وزن(0/275 میلی گرم) رابدست آورد. نتیجه کلی آزمایش نشان میدهد در بین کودهای نانو، مولیبدین نقش مهمی در افزایش مولفه های جوانه زنی دارد چه بصورت کاربرد تکی و چه بصورت ترکیب با سودوموناس. باکتریهای محرک رشد بخصوی سویه P25سودوموناس با افزایش رشد بیشترین نقش را در افزایش مولفه های جوانه زنی داشتند.

باکتری های محرک رشد، شاخص های جوانه زنی ، کودهای زیستی