طاهره گیلوری - عضو هییت علمی دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی سمنان.

مقدمه: از زمان مطرح شدن سلامت معنوی در عرصه ی سلامت، پژوهشگران نتوانسته اند به مفهومی واحد از آن دست یابند؛ به طوری که حتی در میان پژوهشگران یک دین و فرهنگ هم در این باره اختلاف نظر وجود دارد. ازاین رو شایسته است ساختار مفهومی سلامت معنوی از دیدگاه دین مبین اسلام بررسی شود.هدف از این مطالعه بررسی مفهوم سلامت معنوی از منظر اسلام است.روش تحقیق : این مقاله حاصل مرور متون، جستجوی اینترنتی و مطالعات کتابخانه ای در مورد عنوان با کلیدواژه های مرتبط، بین سال های 2010 تا 2015 برای مقالات انگلیسی و 1389 تا 1395 برای مقالات فارسی، با استفاده از پایگاه های اطلاعاتی PubMed، ScienceDirect، پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی و بانک اطلاعات نشریه های ایران و بررسی آیات و روایات مطرح شده در مورد سلامت معنوی می باشد. از میان 27 مقاله به دست آمده 6 مقاله ، انتخاب و مورد بررسی قرار گرفت.یافته ها: بر اساس نتایج حاصل از مطالعات، یافته های پژوهش عبارت است از نسبی بودن سلامت معنوی، مقدمه بودن سلامت معنوی، جامعیت و اصالت مفهوم سلامت، سه بعدی بودن مفهوم سلامت معنوی (نگرشی، عاطفی و رفتاری)، پیوستگی ابعاد مختلف سلامت با سلامت معنوی وتاثیر متقابل این ابعاد بر یکدیگر و غایت محور بودن سلامت معنوی از دیدگاه اسلام. نتیجه گیری: یافته ها نشان می دهد که بدون توجه به ساختار مفهومی سلامت معنوی نمی توان به تعریف روشنی از آن دست یافت و شاخص های آن را تعریف کرد. از آنجا که سلامت معنوی خواه ناخواه با دین ارتباط پیدا می کند و دین مبین اسلام به عنوان جامع ترین دین جایگاه خاص خود را دارد، ضروری است درباره ی این مهم اسلام پژوهشی و بررسی شود تا سلامت معنوی بتواند در کاربردی کردن شاخص های خود و همچنین درمان گری معنوی بر اساس اصول اسلامی و در نهایت تدوین برنامه ی آموزشی، اثربخش باشد.

معنویت، سلامت، اسلام