افشار پورحسین - کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تاکستان
محمد غلامی پرشکوهی - دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد تاکستان
داود محمد زمانی

انرژی را می توان مهمترین بحران پیش روی بشر دانست. در سال های اخیر به علت مشکلات ناشی از وابستگی گسترده به نفت و محدودیت منابع انرژی، به استفاده از بیوگاز در راستای توسعه پایدار کشور بیشتر توجه شده است. استفاده از زیست توده بعنوان یک منبع انرژی نه تنها بدلایل اقتصادی بلکه به دلیل توسعه اقتصادی و زیست محیطی نیز جذاب است و از طرفی آن را عامل تسریع در رسیدن به توسعه پایدار می دانند. تحقیق حاضر از لحاظ هدف کاربردی است، چون نتایج آن برای برنامه ریزان، دست اندرکاران سیاست های توسعه کشاورزی کشور قابل استفاده می باشد. در این تحقیق پتانسیل تولید بیوگاز و انرژی از منابع زیست توده در شهرستان کلیبر مورد بررسی قرار گرفت. اطلاعات از طریق تکمیل پرسشنامه و مصاحبه با بهره برداران و متخصصان بخش کشاورزی جمع آوری شد. نتایج نشان داد که در منطقه می توان از منابع مختلف، جهت تولید بیوگاز استفاده نمود. در تمامی روستای مورد مطالعه، پتانسیل تولید بیوگاز از فضولات حیوانی بیشترین مقدار را دارا بود. بیوماس موجود در برخی روستاها می تواند تا 57 درصد انرژی مورد نیاز را تامین نماید.

شهرستان کلیبر، بیوماس، بیوگاز، فضولات حیوانی، ضایعات زراعی و باغی