سیدمحمدسعید موسوی - دانشجوی دکتری رشته آبیاری و زهکشی، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز
علی مشتطی - استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان
منصور سرخه نژاد - دانشجوی دکتری رشته آبیاری و زهکشی، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز

پدیده ریزگرد از جمله پدیده هایی است که در گذشته در کانون های فرسایش بادی قدیمی و تحت شرایط خاص بروز می کردولی قریب به یک دهه این پدیده ابعاد منطقه ای و ملی پیدا کرده است. یکی از اقدامات صورت گرفته در جهت تثبیت ریزگردهادر کانون جنوب و جنوب شرق اهواز در سال 96-1395، عملیات نهال کاری با مساحت حدود 7 هزار هکتار است. نهال ها به دو روش جویچه ای و چال های کشت شد. عملیات آبیاری در روش جویچه ای به روش ثقلی و در روش چال های با استفاده از تانکر آبانجام شد. بر اساس مشاهدات درصد زنده مانی، استقرار و رشد نهال ها در قطعات با آبیاری ثقلی بیش از 95% بود؛ اما درصدزندمانی، استقرار و رشد قطعاتی که به وسیله تانکر آبیاری شدند بین 70 تا 60 درصد و یا کمتر بود. همچنین در روش آبیاریثقلی نسبت به آبیاری با تانکر به دلیل مرطوب شدن مساحت بیشتر در فاصله بین نهال های کشت شده، گونه های بومی مرتعی ودرختچه ای مثل اشنان، علف شور، بونی، خارشتر و گز سبز شده بود. از جمله عوامل کاهش درصد زنده مانی و استقرار در روشکشت چال های؛ وجود لایه نفوذ ناپذیر در عمق کم، عمق نامناسب چاله ها که مانع رشد ریشه نهال ها شده و همچنین پر شدنگودال ها و تشتک ها در اثر طوفان گرد و خاک و اجازه نیافتن ذخیره رطوبت کافی برای رشد گیاه است.

ریزگرد، آبیاری ثقلی، نهال کاری، گونه های بومی