مهدی محمد - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری واحد ورامین پیشوا، دانشگاه آزاداسلامی، تهران، ایران.
محمد شجاعی - عضو هیئت علمی گروه معماری واحد ورامین پیشوا، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
رضا جعفرپورکیاشری - عضو هیئت علمی گروه معماری واحد ورامین پیشوا، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

حوزه دشت کویر بخش وسیعی از فلات مرکزی ایران را در بر میگیرد . مردم مناطق کویری و گرم وخشک در طول تاریخ بهترین روشهای استفاده و همسو شدن با طبیعت و شرایط محیط را انتخاب کردند . این اقلیم بستری برای تولد فرهنگ و تعاملات اجتماعی بسیاری فراهم و محیطی پایدار ایجاد نموده است . اقلیم نقش گسترده ای در تعیین رئوس معماری بومی، بافت آینده معماری پایدار و شیوه زندگی انسان داشته و خواهد داشت. رابطه میان محیط زیست و محیط طبیعی انسان کلید اصلی درک معماری بومی محسوب میشود. استفاده از ظرفیتهای توریست پذیری با وجود جاذبه های بی بدیل گردشگری به خصوص در مناطق کویری ایران، با بهره گیری از دیدگاه اکوتوریسم که در وهله نخست ناظر بر ملاحظات زیست محیطی و مفهوم توسعه ی پایدار است، امکان پذیر مینماید. طراحی و ساخت بناهای امروزی بر اساس الگوهای بوم گرا و مبتنی بر اقلیم، زمینه ساز ساخت و بهره برداری بهینه را به وجود می آورد. توسعه ی پایدار گردشگری به مدیریت تمامی منابع منجر میگردد و نیاز گردشگران فعلی و جامعه میزبان را بدون به خطر انداختن نسل آینده تامین میکند. این پژوهش که به روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از اسناد کتابخانه ای انجام شده است، نشان میدهد که الگو گرفتن از نحوه ی شناخت و ارتباط انسانها با محیط خود در گذشته، چارچوب توسعه پایدار در تعامل با اقلیم و معماری بومی را تشکیل میدهد. با توجه به افزایش اهمیت و نقش صنعت گردشگری در جهان و از طرفی قابلیتها و توان محیط کویری ایران، توجه ویژه به صنعت توریسم میتواند منجر به جذب و جلب سرمایه های داخلی و خارجی در توسعه ی این صنعت باشد. دستیابی به این اهداف و حفظ و رشد آن که از ارکان توسعه ی پایدار است منوط به ایجاد بسترهای لازم و از مهمترین آنها توسعه و ارتقاء امکانات گردشگری، تاسیس اقامتگاه های بهینه، مناسب و همسو با معماری بومی نشات گرفته از اقلیم میباشد.

معماری بومی، کویر، مجموعه گردشگری-اقامتی، توسعه پایدار، اقلیم، فلات ایران.