بررسی آسبادهای ایران نمودی از معماری همساز با اقلیم

سرزمین ایران دارای میراث بسیار غنی و باستانی در زمینه فنی مهندسی است؛ و در طول تاریخ در بنیان گذاری پیشرفت تمدن جهان سهم بسزای داشته است؛ همچنین بسیاری از اختراعات در بنیان گذاری و تئوری مهندسی در قدیم یا در ایران انجام شده یا در ایران انجام شده یا آنکه ایرانیان در تکامل و اشاعه آن نقش بسزایی داشته اند؛ آسبادها از مهمترین ماحصل خلاقیت و ابتکار پیشینیان این سرزمین محسوب می شوند. آسبادها نوعی آسیاب بادی هستند که در منطقه سیستان و خراسان می توان آنها را یافت و دلیل وجود آن ها در این منطقه شاخه ای از بادهای 120 روزه ای است که تمام شمال سیستان و جنوب خراسان را در بر می گیرد؛ اما آسبادهای ایران که قدیمی ترین آسبادهای جهان محسوب می شوند به دلیل بی مهری و کم توجهی نه تنها در داخل کشور کمتر کسی از وجود آن ها اطلاعی دارد، بلکه در بسیاری از کتب داخلی و خارجی پیدایش آن را به دیگران نسبت داده اند؛ که این جای بسی تاسف است. در این راستا با مطالعه کتابخانه ای ابتدا، تعاریف و مفاهیم مرتبط با موضوع بررسی شده، سپس با روش تحقیق تفسیری-تاریخی و منابع مکتوب به بررسی خاستگاه آسبادها که سیستان بوده است؛ و موقعیت جغرافیایی، گستره، موارد استفاده، ساختمان و اجزاء، کارکرد آسبادها در ایران پرداخته شده؛ همچنین انواع آسبادها در ایران از لحاظ پلان و شکل ظاهری معرفی شده است. در آخر، مکان آسبادهای کنونی ایران و تعداد آن ها، همچنین گونه بندی از نظر پلان و سیمای شهری ، و خصوصیات مشترک آن ها به صورت جدول ارائه شده است.

Keywords:

انرژی باد , آسیاهای بادی , آسباد , سیستان , بادهای 120 روزه سیستان