داراب فرجی - کارشناس ارشد روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی، دانشگاه تهران
باقر غباری بناب - عضو هیات علمی دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران
علی اکبر ارجمندنیا - عضو هیات علمی دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران

هدف اصلی این پژوهش بررسی اثربخشی درمان شناختی- رفتاری در کاهش پرخاشگری دانش آموزان پسر مقطع دوم متوسطه بود. روش پژوهش، آزمایشی از نوع پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل بود. از میان 1041 نفر دانش آموز دوره دوم متوسطه شهر دهگلان به کمک پرسشنامه پرخاشگری باس و پری، 30 آزمودنی انتخاب شدند. این دانش آموزان بطور تصادفی در یک گروه آزمایش و یک گروه کنترل جای داده شدند. سپس روش مداخله گروهی شناختی- رفتاری در 14 جلسه 60 دقیقه ای در مورد گروه آزمایش انجام شد. در طول این دوره هیج مداخله ای به گروه کنترل داده نشد. دو گروه پس از پایان دوره مداخله دوباره به پرسش نامه پژوهش پاسخ دادند. داده های به دست آمده از پیش آزمون و پس آزمون با کمک تحلیل کواریانس، تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد که درمان شناختی- رفتاری در کاهش پرخاشگری کلی، پرخاشگری بدنی، پرخاشگری کلامی، خشم و خصومت میان دانش آموزان دبیرستانی اثربخش است. بطور کلی می توان گفت، درمان شناختی- رفتاری می تواند بعنوان یک درمان سودمند، برای کاهش پرخاشگری بکار برده شود.

پرخاشگری، خشم، خصومت، درمان شناختی- رفتاری