حسن کریمی - طلبه حوزه علمیه قم
سیامک جعفرزاده - استادیار دانشگاه ارومیه، گروه فقه و حقوق اسلامی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی

قاعده لا یبطل دم امری مسلم از جمله قواعد فقهی است، و قواعد فقهی، احکامی کلی هستند و مجموعه ایاز مسایل شرعی همگون و همانند، از ابواب مختلف در آنها مندرج است. نقش قواعد اصولی و فقهی دراستنباط احکام به گونه ای است که به هر میزان که احاطه یک فقیه بر این قواعد گسترده تر و عمیق تر باشد،در مقام استنباط می تواند آگاهانه تر و روشن بینانه تر گام بردارد. در این تحقیق با روش تحلیلی و توصیفیتلاش شده به قلمرو قاعده لا یبطل دم امری مسلم پرداخته شود و نتایج بدست آمده نشان می دهد کهقاعده لا یبطل دم امری مسلم است شامل موارد زیر می شود: دیه قاتل فراری، دیه کسی که به صورتغیرارادی موجب مرگ دیگری شده است، در صورت خطای قاضی، مجهول القاتل، مرگ شخصی بر اثرازدحام جمعیت یا بر اثر فتنه و آشوب ها، جنایت غیر عمدی توسط کافر ذمی، دیه ماموری که در حینماموریت موجب قتل کسی شده است، دیه مکاتبی که مرتکب قتل خطایی شده، در صورت اعسار قاتل درپرداخت دیه، اگر دو نفر همزمان به قتلی اعتراف کنند، عدم ادله کافی جهت اثبات قتل، دیه کسی که براثر اجرای حد بمیرد و دیه مجنونی که مرتکب قتل شد.

قاعده لا یبطل دم، پرداخت دیه از بیت المال، دیه، دم، جنایت غیر عمدی، هدر نرفتن خون مسلمان