سیدمحسن مرتضوی - طلبه سطح چهار حوزه علمیه قم
مجتبی نوروزی - استادیار دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، دانشکده تربیت مدرس قرآن مشهد

یکی از مسایل مستحدثه در حوزه مباحث مهندسی ژنتیک و علم پزشکی، مسیله تکثیر سلولهای تلقیحی و ایجاد چند قلوهای مشابه می باشد که از آن به همزادسازی یاد می شود . امکان تکثیر غیر جنسی سلول های تکامل یافته جانوری - کلونینگ، دستاورد جنجال آفرین جهان علم در سالیان اخیر بوده است. این پژوهش به دنبال پاسخ مستدل فقهی به موضوع جداسازی سلولهای تلقیحی در مرحله تکثیر و خارج ساختن آنها از رحم و جایگزینی در رحم زن اجنبی و احکام مرتبط با آن مانند حکم از بین بردن سلول های تلقیحی خارج شده از رحم، خرید و فروش سلول های تلقیحی و نسب و هویت طفل متولد شده از راه همزادسازی می باشد. این مقاله مباحث استدلالی و اجتهادی مرتبط با این مسیله و دیدگاه فقیهان را مورد بررسی و مداقه قرار داده و به این نتیجه رسیده است که چون عملیات همزادسازی تضمین شده نیست و موجب به خطر افتادن سلامت جنین می شود، از نظر تکلیفی حرام می باشد. همچنین قرار دادن و کاشت سلول تلقیحی در رحم زن اجنبی حرام است. در احکام وضعی نیز مثل نسب، طفلی که از راه همزاد سازی متولد می شود، به پدر منتسب نمی باشد و مادر او نیز زن صاحب رحم است. همچنین خرید و فروش سلولهای تلقیحی نیز مبتلا به اشکالات متعدد بوده و اتلاف سلول تلقیحی نیز مستلزم ثبوت دیه است.

سلول تلقیحی، چند قلوهای مشابه، همزادسازی، بدل سازی انسانی، نسب، دیدگاه فقیهان