مونا موسوی - دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت صنعتی گرایش تولید و عملیات دانشگاه گیلان
محمود مرادی - دانشیار گروه مدیریت دانشگاه گیلان
مصطفی ابراهیم پور - استادیار گروه مدیریت دانشگاه گیلان

تغییرات مداوم در وضعیت اجتماعی- اقتصادی جهان و وجود بحران های مالی، مدیران صنایع را برآن داشته است تا با شناسایی، ارزیابی و مدیریت عوامل ریسک زا بر کاراییشان بیافزایند زیرا این عوامل تمامی فعالیت های صنعت را به منظور تولید محصولات و ارائه خدمات مورد نیاز مشتریان تحت تاثیر قرار می دهند. این مقاله با هدف شناسایی و ارزیابی ریسک های موجود در زنجیره تامین صنعت پوشاک با استفاده از روش تجزیه و تحلیل اثرمتقابل انجام شده است. در این پژوهش در ابتدا با مطالعه پیشینه پژوهشی ریسک های زنجیره تامین به 5 دسته از ریسک های محیطی، تامین، عملیاتی، توزیع و تقاضا طبقه بندی شدند سپس به وسیله روش دلفی میزان اهمیت هر یک از ریسک ها تعیین شد و درنهایت پانزده ریسک استخراج شد. شناسایی و ارزیابی ریسک های کلیدی موثر با استفاده از روش تجزیه و تحلیل اثرمتقابل (تحلیل ساختاری) و نرم افزار MICMAC صورت گرفته است. با توجه به یافته های تحقیق، ریسک های کلیدی موثر در مدل شامل: بلایای طبیعی، ریسک های اقتصادی، سیاسی، کیفیت ضعیف تحویل، عدم کیفیت پارچه و خرج کار مصرفی و وابستگی به یک تامین کننده می باشند. از این رو به دلیل تاثیرگذاری بالای ریسک های محیطی در این صنعت مدیریت صحیح بحران و توجه به ارتقای تاب آوری به جای تلاش برای جبران خسارات بعد از وقوع حوادث حائز اهمیت بالایی است. ریسک ناشی از کیفیت ضعیف تحویل و عدم کیفیت پارچه مصرفی از سوی تامین کنندگان به ترتیب جز متغیرهای هدف و ریسک در مدل می باشند که هردو در دسته متغیرهای دووجهی قرارگرفته اند. از این رو با تغییر و دستکاری لازم در آنها می توان به نتایج موثری دست یافت همچنین توجه به بهبود توانایی شرکت برای یافتن سریع جایگزین مواد اولیه از طریق افزایش تامین کنندگان اصلی در مواجه با ریسک ناشی از وابستگی به یک تامین کننده قابل اهمیت شناخته شده است.

ریسک زنجیره تامین، تجزیه و تحلیل اثرمتقابل، مقایسه زوجی، MICMAC