تحلیل مکانی آلاینده منوکسیدکربن شهر مشهد با روش درونیابی و با کمک سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) در سال 1396

چکیده زمینه و هدف: منواکسیدکربن، گازی سمی بوده و از آنجایی که بی رنگ، بی بو و بی مزه است، اغلب فاقد علائم هشدار برای فرد در معرض خطر می­باشد. مطالعه حاضر با هدف توزیع مکانی آلاینده منواکسیدکربن با استفاده از روش درون یابی در سطح شهر مشهد انجام شد. مواد و روش ها: در این مطالعه داده­های مربوط به 19 ایستگاه سنجش آلودگی در سطح شهر مورد استفاده قرار گرفت. سپس روش­های درون یابی تابع فاصله معکوس وزن دار، کریجینگ معمولی و کریجینگ جهانی بررسی شدند. به منظور انتخاب مدل مناسب، از ریشه میانگین مربعات خطا استفاده شد. در نهایت نقشه­های پهنه بندی برای 12 ماه سال 1396 با کمک سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) تهیه گردید. یافته­ها: تکنیک درون یابی کریجینگ معمولی به دلیل خطای کمتر، روش بهینه ای نسبت به کریجینگ جهانی و فاصله معکوس وزن دار است. با تهیه نقشه­های پهنه بندی مشخص شد که در ماه­های فروردین، اردیبهشت و خرداد، کمربند میانی شهر از شمال غربی تا جنوب شرقی دارای آلودگی بیشتری می­باشند. در ماه­های تیر، مرداد و شهریور، مناطق شرقی شهر نسبت به سایر مناطق آلوده تر بودند. در ماه­های مهر، آبان و آذر بیشترین بار آلودگی مربوط به قسمت­های مرکزی شهر بوده و در ماه­های دی، بهمن و اسفند، قسمت غرب و جنوب غربی شهر دارای بیشترین میزان آلودگی می­باشد. نتیجه گیری: در بین ایستگاه­های سنجش آلودگی هوا، ایستگاه خیام جنوبی و صدف بالاترین و ایستگاه­های خاقانی و الهیه کمترین مقدار آلاینده منواکسیدکربن را به خود اختصاص داده اند. نقشه­ های پهنه بندی ماهانه نشان داد که بیشترین بار آلودگی در ماه­های ابتدایی سال مربوط به قسمت شرقی و در ماه­های دوم سال در قسمت غربی شهر حاکم می باشد، اما با این حال مقدار آلاینده منواکسیدکربن در سال 1396 از حد استاندارد کمتر بوده است. نوع مقاله: مقاله پژوهشی کلید واژه ها: آلودگی هوا، درون یابی، سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS)، کریجینگ، منواکسیدکربن  

Keywords:

آلودگی هوا , کریجینگ , UK , OK , وزن دهی معکوس فاصله IDW