بررسی تاثیر کامپوزیت اوره-پودر پوست میوه انار بر مقدار جذب فسفر، آهن و عملکرد دانه در ذرت

سابقه و هدف: استفاده از کودهای نیتروژنی به منظور افزایش عملکرد گیاهان زراعی امری اجتناب ناپذیر است. اما مصرف این کودها دارای مشکلات زیست محیطی متعدد از جمله آبشویی نیترات و ورود آن به آبهای زیرزمینی و هدر رفت نیتروژن به صورت نیتروز اکسید و ورود به اتمسفر است. یکی از راهکارهای مناسب جهت کاهش این هدررفت استفاده تلفیقی از پلی فنل های گیاهی در اختلاط با کودهای نیتروژنه است. شواهد متعدد نشان می دهند که پلی فنول های گیاهی می توانند با کندرها کردن اوره و بهبود جذب آن، باعث کاهش هدر رفت نیتروژن از خاک شوند. علاوه بر آن، این ترکیبات می توانند بر فراهمی زیستی سایر عناصر ضروری در خاک تاثیر مثبت داشته باشند. مواد و روش ها: به منظور بررسی اثر کامپوزیت اوره- پودر پوست انار غنی از پلی فنل بر عملکرد دانه ذرت (سینگل کراس 704)، فسفر و آهن، طرح مزرعه ای در قالب بلوک کامل تصادفی در سال 1393 با 7 تیمار در 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی پردیس ابوریحان دانشگاه تهران انجام شد. تیمارهای مورد بررسی بر حسب (کیلوگرم بر هکتار) شامل: شاهد (بدون کود)،kg/ha 180 پودر پوست میوه انار، kg/ha 180 اوره، 180 پودر پوست میوه انار+ kg/ha 180 اوره (میکروکامپوزیت-به روش مکانیکی)، kg/ha 180 پودر پوست میوه انار+ kg/ha 180 اوره (میکروکامپوزیت–به روش شیمیایی)، kg/ha 180 پودر پوست میوه انار+ kg/ha 180 اوره (نانوکامپوزیت-به روش مکانیکی) و kg/ha 180 پودر پوست میوه انار+ kg/ha 180 اوره (نانوکامپوزیت-به روش مکانیکی-شیمیایی یا اکسترودر) بودند. صفات عملکرد دانه، میزان جذب آهن توسط برگ و دانه و غلظت فسفر برگ در زمان رسیدگی اندازه گیری شد گردید. یافته ها: نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که تیمار اوره به تنهایی تاثیر معنی داری روی عملکرد دانه نداشت ولی تیمار پودر گیاهی غنی از پلی فنل به تنهایی و یا کامپوزیت های اوره/پودر گیاهی غنی از پلی فنل بطور معنی داری باعث افزایش عملکرد دانه، جذب آهن توسط برگ و غلظت آهن دانه نسبت به شاهد شدند. بیشترین میزان جذب آهن در تیمار ترکیب 180 پودر پوست میوه انار +180 اوره (نانوکامپوزیت-به روش مکانیکی-شیمیایی یا اکسترودر) و به میزان 54 میلی گرم بر متر مربع مشاهده شد که داری اختلاف معنی داری در سطح 5 درصد با تیمار شاهد و تیمار کاربرد 180 اوره بود. به نظر می رسد که خاک مزرعه از نظر آهن به حدی کمبود شدید داشته است که بر اساس قانون لیبیک، مصرف فقط نیتروژن بصورت اوره تاثیری روی عملکرد دانه نداشته است ولی پودر حاوی پلی فنل بعلت رفع این کمبود، توانسته جذب مقدار آهن توسط برگ و در نتیجه عملکرد دانه را بهبود ببخشد. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که خاک مورد آزمایش بعلت فقر شدید آهن به مصرف اوره به تنهایی عکس العمل نشان نداد. ولی مصرف پودر گیاهی غنی از پلی فنل به تنهایی و یا بصورت کامپوزیت اوره/ پودرگیاهی غنی از پلی فنل باعث شد که با افزایش جذب آهن توسط برگ بطور معنی دار، عملکرد دانه را بهبود بخشد.

Keywords:

واژگان کلیدی: پودر میوه انار , جذب آهن , کود کندرها , اوره