شکل های شیمیایی روی، سرب و کادمیم در خاک های آلوده قبل و بعد از استخراج پیمانه ای با EDTA

شستشوی خاک یکی از تکنیک های درجا برای آلودگی زدایی خاک است. اجرای این تکنیک می تواند با خطرات زیست محیطی همراه باشد. لذا، مطالعه عوامل موثر بر حذف فلزات سنگین از شکل های مختلف حائز اهمیت است. در تحقیق حاضر شکل های روی، سرب و کادمیم در سه خاک آلوده اطراف کارخانه سرب و روی زنجان قبل و بعد از استخراج پیمانه ای با 1/0 مول EDTA به ازای یک کیلو گرم خاک، به دو روش اسپوزیتو و همکاران و تسیر و همکاران تعیین شدند. نتایج کارایی بالای اسید نیتریک داغ را برای استخراج کادمیم و کارایی بالای آکوا رجیا را برای استخراج روی و سرب نشان داد. روش اسپوزیتو و همکاران برای هر سه فلز و در هر سه خاک، شکل های کربناتی و باقی مانده را به عنوان شکل غالب معرفی کرد. بعد از شستشو همین شکل ها و به ویژه شکل کربناتی عمده حذف را از خود نشان دادند. مجموع شکل های شیمیایی فلزات سنگین به روش اسپوزیتو و همکاران بیشتر از روش تسیر و همکاران به دست آمد. برخلاف روش اسپوزیتو و همکاران که در آن حذف سرب عمدتا از شکل کربناتی صورت گرفت، در روش تسیر و همکاران این حذف عمدتا از شکل اکسیدی بود. نتایج بالاترین کارایی حذف را برای کادمیم (به روش اسپوزیتو و همکاران) و پایین ترین کارایی حذف را برای سرب ( به روش تسیر و همکاران) نشان داد. فاکتور تحرک روی بعد از استخراج پیمانه ای با EDTA به شدت کاهش یافت. در مقابل، فاکتور تحرک سرب بعد از استخراج اغلب به طور قابل ملاحظه ای افزایش یافت.

Keywords:

استخراج پیمانه ای , استخراج دنباله ای , کارایی حذف , درصد استخراج , فاکتور تحرک