طاهره رئیسی - موسسه تحقیقات علوم باغبانی، پژوهشکده مرکبات و میوه های نیمه گرمسیری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ساری، ایران.
علیرضا حسین پور - استاد گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد

چکیدهاین پژوهش با هدف ارزیابی اثرات ریزوسفر گندم (Triticum aestivum L.) رقم بکراس روشن بر شکل های فسفر معدنی و فسفر آلی کل در ده خاک آهکی تیمار شده با یک درصد (وزنی/وزنی) لجن فاضلاب شهری از تصفیه خانه ی شهرکرد در ریزوباکس اجرا شد. بدین منظور در یک طرح کاملا تصادفی و در سه تکرار، گندم در ریزوباکس های تهیه شده کشت شد. شکل های مختلف فسفر به روش تصحیح شده عصاره گیری مرحله ای اولسن و سامرز تعیین شدند. نتایج نشان داد که ریزوسفر گندم منجر به کاهش معنی دار شکل های فسفر مسدود نشده، فسفر مسدود شده، فسفر آلی و فسفر باقیمانده، ولی افزایش معنی-دار فسفات کلسیم گردید. علاوه بر این، نتایج مطالعه همبستگی نشان داد که شاخص جذب فسفر توسط بخش هوایی گندم همبستگی معنی داری با فسفر استخراجی با روش اولسن، شکل های فسفر مسدود نشده، فسفر مسدود شده در اکسیدهای آهن و فسفات کلسیم در خاک های ریزوسفری و غیرریزوسفزی داشت. بنابراین، علاوه بر فسفر استخراجی با روش اولسن (فسفر قابل استفاده) و فسفر مسدود نشده؛ فسفر مسدود شده و فسفات کلسیم را نیز می توان به عنوان منابعی برای تامین فسفر قابل استفاده گندم در دوره زمانی کوتاه مدت در خاک های آهکی تیمار شده با لجن فاضلاب در نظر گرفت.کلمات کلیدی: فسفر معدنی، فسفرآلی، عصاره گیری مرحله ای، ویژگی های زیستیچکیدهاین پژوهش با هدف ارزیابی اثرات ریزوسفر گندم (Triticum aestivum L.) رقم بکراس روشن بر شکل های فسفر معدنی و فسفر آلی کل در ده خاک آهکی تیمار شده با یک درصد (وزنی/وزنی) لجن فاضلاب شهری از تصفیه خانه ی شهرکرد در ریزوباکس اجرا شد. بدین منظور در یک طرح کاملا تصادفی و در سه تکرار، گندم در ریزوباکس های تهیه شده کشت شد. شکل های مختلف فسفر به روش تصحیح شده عصاره گیری مرحله ای اولسن و سامرز تعیین شدند. نتایج نشان داد که ریزوسفر گندم منجر به کاهش معنی دار شکل های فسفر مسدود نشده، فسفر مسدود شده، فسفر آلی و فسفر باقیمانده، ولی افزایش معنی-دار فسفات کلسیم گردید. علاوه بر این، نتایج مطالعه همبستگی نشان داد که شاخص جذب فسفر توسط بخش هوایی گندم همبستگی معنی داری با فسفر استخراجی با روش اولسن، شکل های فسفر مسدود نشده، فسفر مسدود شده در اکسیدهای آهن و فسفات کلسیم در خاک های ریزوسفری و غیرریزوسفزی داشت. بنابراین، علاوه بر فسفر استخراجی با روش اولسن (فسفر قابل استفاده) و فسفر مسدود نشده؛ فسفر مسدود شده و فسفات کلسیم را نیز می توان به عنوان منابعی برای تامین فسفر قابل استفاده گندم در دوره زمانی کوتاه مدت در خاک های آهکی تیمار شده با لجن فاضلاب در نظر گرفت.کلمات کلیدی: فسفر معدنی، فسفرآلی، عصاره گیری مرحله ای، ویژگی های زیستی

فسفر معدنی, فسفرآلی, عصاره گیری مرحله ای, ویژگی های زیستی