عیسی اسفندیارپور بروجنی - عضو هیات علمی
سمیه السادات حسینی - دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه ولی عصر (عج) رفسنجان
محمدهادی فرپور - عضو هیات علمی دانشگاه شهید باهنر کرمان
علیرضا کریمی - عضو هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد

پژوهشگران علوم خاک، به منظور سازمان دهی داده های خاک، معادله ها و شاخص های ریاضی مختلفی را ابداع نموده اند تا بتوانند درجه ی تکامل خاک را به‎صورت یک مقدار عددی بیان کنند. هدف اصلی پژوهش حاضر، مقایسه ی شاخص های مختلف تکامل خاک (شامل اشکال و نسبت های آهن، پذیرفتاری مغناطیسی، شاخص های رنگ و شاخص هاردن اصلاح شده) در رابطه با خاک های مختلف موجود در برش طولی کرمان- بافت بود. به منظور انجام مطالعات صحرایی، تعداد هشت خاک رخ در واحدهای ژئومرفیک مختلف منطقه، حفر و تشریح شد. سپس از تمامی افق های ژنتیکی خاک رخ های حفر شده، نمونه برداری صورت گرفت و تجزیه های آزمایشگاهی لازم بر روی آن ها انجام شد. با توجه به اینکه در برش طولی مورد مطالعه، از سمت کرمان به طرف بافت، با افزایش ارتفاع از سطح دریا، اقلیم مرطوب تر می شود و به تبع آن، شدت فرایند های خاک ساز افزایش می یابد؛ اشکال و نسبت های آهن بدون در نظر گرفتن شرایط موضعی، این روند تکاملی را به خوبی نشان دادند. با توجه به تاثیر سنگ شناسی مواد مادری بر مقدار پذیرفتاری مغناطیسی مینروژنیک خاک ها، این ویژگی ارتباط معنی داری با شاخص های تکامل خاک نشان نداد. رابطه ی همبستگی بین سه شاخص رنگ هارست، تورنت و الکساندر با انواع اشکال آهن، نشان داد که شاخص هارست برای منطقه ی مورد مطالعه، بهتر از دو شاخص دیگر عمل نموده است. به علاوه، شاخص هاردن اصلاح‎شده به دلیل یکسان نبودن ماده ی مادری خاک رخ ها، با روند تکاملی خاک در منطقه مطابقت نداشت.

پذیرفتاری مغناطیسی, تکامل خاک, ردیف پستی و بلندی اقلیمی, شاخص رنگ