مژگان سپهری - استادیار خاکشناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان
وحیداله جهاندیده مهجن آبادی - دانش آموخته کارشناسی ارشد خاکشناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان
هادی اسدی رحمانی - موسسه تحقیقات خاک و آب کرج
علی صادقی حصنی - دانش آموخته کارشناسی ارشد خاکشناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان

این پژوهش به بررسی توان باکتری Rhizobium leguminosarum b.v. phaseoli در بهبود رشد وضعیت تغذیه ای گیاه لوبیا (رقم اختر) در سه سطح شوری 0S، 1S و 2S (به ترتیب صفر، 35 و 70 میلی مولار کلرید سدیم یا صفر، 3 و 6 دسی زیمنس بر متر) می پردازد. آزمایش گلخانه ای به صورت فاکتوریل در پایه طرح کاملا تصادفی با سه تکرار و با استفاده از بستر کشت مخلوط شن و پرلیت (v/v 2:1) انجام شد. نتایج نشان داد که تنش شوری صرف نظر از تیمار میکروبی و سطح تنش، رشد لوبیا را کاهش داد. گیاهان تلقیح یافته با ریزوبیوم، وزن خشک شاخساره و ریشه بیشتری را در تمام سطوح شوری نسبت به گیاهان فاقد تلقیح دارا بودند. تنش شوری، به ویژه در گیاهان فاقد تلقیح ریزوبیوم، فعالیت آنزیم کاتالاز و غلظت پتاسیم و نیتروژن شاخساره را کاهش و فعالیت آنزیم پراکسیداز و غلظت سدیم شاخساره را افزایش داد. در سطوح شوری 1S و 2S فعالیت آنزیم کاتالاز گیاهان تلقیح یافته با ریزوبیوم به ترتیب 196 و 259 درصد و فعالیت آنزیم پراکسیداز به ترتیب 73 و 7 درصد نسبت به گیاهان فاقد تلقیح افزایش یافت. تلقیح ریزوبیوم در سطوح شوری 1S و 2S موجب افزایش غلظت پتاسیم شاخساره به ترتیب 84 و 10 درصد و کاهش غلظت سدیم به ترتیب 50 و 70 درصد شد. همچنین، گیاهان تلقیح شده با ریزوبیوم در سطوح شوری 0S و 2S از نیتروژن بیشتری نسبت به گیاهان فاقد تلقیح برخوردار بودند. غلظت فسفر شاخساره گیاهان تلقیح یافته با ریزوبیوم نسبت به گیاهان فاقد تلقیح 55 درصد افزایش یافت.

: آنزیم های آنتی اکسیدان, ریزوبیوم, شوری, عناصر غذایی, لوبیا