علیرضا کریمی - هیات علمی
صبا باقری فام - دانشگاه فردوسی مشهد
حسین شایسته زراعتی - دانشکده کویر شناسی، دانشگاه سمنان

این مطالعه با هدف بررسی قابلیت کشت تاغ در ترسیب کربن در تپه های شنی یحیی آباد سبزوار انجام شد. تعداد ۸۰ نمونه از دو عمق ۵-۰ و ۱۰-۵ سانتی متری زیر و بین درختان تاغ برداشت شد. برای بررسی تغییرات عمقی کربن آلی خاک، ۸ خاکرخ نیز در زیر و بین درختان تاغ تشریح و نمونه برداری شد. نتایج نشان داد که کربن آلی خاک در عمق ۵-۰ از ۱۸/۰ درصد در بین درختان تاغ به ۷۹/۰ درصد در زیر درختان تاغ افزایش داشته است و در عمق ۱۰-۵ سانتی متری نیز، کربن آلی خاک از ۱۱/۰ به ۲۹/۰ درصد افزایش داشته است. کربن آلی خاک در زیر درختان از سطح به عمق به صورت نمایی کاهش داشته است. در اعماق ۵-۰ و ۱۰-۵ سانتی متری کربن آلی خاک و هدایت الکتریکی همبستگی بالایی دارند که به دلیل مقدار زیاد املاح در برگ های تاغ است که هم باعث افزایش کربن آلی و هم هدایت الکتریکی در سطح خاک شده است. مقدار ذخیره کربن در زیر درختان تاغ تا عمق ۱۰۰ سانتی متری ۲۷۷۱۸ کیلوگرم در هکتار و در بین درختان، ۱۴۹۱۵ کیلوگرم در هکتار برآورد شد که این اختلاف توانایی درختان تاغ را در ترسیب کربن نشان می دهد. مقدار ترسیب کربن در زیر درختان تاغ تا عمق ۱۰ و ۴۰ سانتی متری به ترتیب ۵۳۶۷ و ۱۰۱۵۵کیلوگرم در هکتار است که به ترتیب ۳۶ و ۶۸ درصد کل ترسیب کربن را در این نقاط شامل می شود. نتایج این مطالعه موید این مطلب است که کشت تاغ در مناطق بیابانی نقش شگرفی را در ترسیب کربن آلی ایفا می کند.

تاغ کاری, ذخیره کربن آلی خاک, تپه های شنی, بیابان