فهیمه رهدار - دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق خصوصی، واحد میبد، دانشگاه آزاد اسلامی، میبد، ایران
عبدالرضا برزگر - عضو هیات علمی، گروه حقوق عمومی، واحد میبد، دانشگاه آزاد اسلامی، میبد، ایران

در حقوق ایران که مبتنی بر فقه حقوق و شیعه جعفری است، زن مانند مرد هم از حیث نسب و هم از حیث سبب، ارث می برد ولی در میزان سهم الارث با مرد یکسان نیست و علی الاصول سهم الارث او نصف سهم الارث مرد است. در زمینه میراث زوجه و به خصوص محرومیت زوجه از ارث بردن بعض اموال شوهر که از منفردات مذهب امامیه است، در کتب فقهی در باب ارث و در رسالات مستقلی که توسط برخی از فقها به رشته تحریر در آمده است، تحلیل و بررسی های زیادی انجام شده و آرا و نظرات متفاوتی ارائه گردیده است. فقهای امامیه، به جز ابن جنید، به حرمان زن فی الجمله از عین ترکه اتفاق نظر دارند اما در بیان اینکه این حرمان اختصاص به زوجه غیر ذات ولد دارد یا شامل زوجه به طور مطلق می شود به سبب اختلاف روایات، عقاید متفاوتی دارند. این پژوهش در دو فصل تهیه و تنظیم گردیده است و نتایجی را که می توان ضمن آن بیان نمود این است که در صورت انحصار ورثه به شوهر، تمام ترکه زن به شوهر می رسد، در حالی که برابر ماده 949 قانون مدنی در صورت انحصار ورثه به زن، تنها یک چهارم اموال شوهر به او می رسد و بقیه متعلق به حاکم است و به خزانه دولت واریز می شود و قواعد مربوط به میراث زوجه مستنبط از منابع مسلم اسلامی یعنی قرآن و روایات است و لذا هر گونه تغییر و اصلاح در آن باید در چهارچوب نظام حقوقی اسلامی و بر مبنای منابع اسلامی صورت پذیرد.

قرآن کریم، ارث، زوجین، تحول