ایمان حسنوند - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه حقوق جزا، واحد درود، دانشگاه آزاد اسلامی، درود، ایران
امین حسنوند - استادیار دانشگاه ملی کمالوند، حقوق خصوصی واحد کمالوند، دانشگاه ملی، کمالوند، ایران

بی شک یکی از مهمترین مباحث حقوق مدنی، بحث مسئولیت مدنی است. در حوزه مسئولیت مدنی نیز سخن از مبانی این مسئولیت اهمیت به سزایی دارد و تا کنون نظرات مختلفی در باب مسئولیت مدنی ارایه شده است. مسئولیت مدنی یکی از مهمترین مباحث حقوق خصوصی می باشد. تحولات مبانی مسئولیت مدنی تحت تاثیر عوامل مختلفی از جمله: انقلاب صنعتی، شرایط اقتصادی و اجتماعی و حتی اندیشه های فلسفی بوده است. برخی از حقوق دانان چنین اظهار داشته اند: مسیولیت در مقام خسارتی که شخص (یا کسی که تحت مراقبت یا اداره شخص است) یا اشیا تحت حراست وی به دیگری وارد می کند و همچنین مسئولیت شخص براثر تخلف از انجام تعهدات ناشی از قرارداد. از طرفی مسئولیت کیفری یا علل رافع تقصیر، کیفیاتی هستند نفسانی و درونی که به موجب آن به رغم وقوع جرم و اجتماع عناصر متشکله جرم، جرم به مرتکب منتسب نمی گردد، کیفیات مذکور شخصی بوده و تاثیری در حق شرکا و معاونین جرم ندارند. در معافیت مسئولیت مدنی تکلیف به جبران خسارت وارد به اشخاص است که منشا آن عدم اجرای قرارداد ، زیان ناشی از جرم یا شبه جرم می باشد. اگر نقض تکلیف و ضرر ناشی از آن به زیان زننده قابل استناد باشد مسئولیت مدنی ایجاد می شود ولی اگر تقصیر و اقدام متعهد له یا زیان دیده درمیان باشد و یا هشدار کافی و موثر به زیان دیده داده شده باشد و یا اگر عامل زیان با حسن نیت بوده و قصد احسان داشته باشد و یا عدم مسئولیت شرط شده باشد , متعهد از مسئولیت معاف خواهد بود.نتیجه اینکه:در مسیولیت مدنی شرط معافیت جبران خسارت وارده و در مسئولیت کیفری شامل استثناعات می باشد.

مسئولیت مدنی، مسئولیت کیفری، جرم، رافع