شهره زیودار - استادیار گروه باغبانی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز
اسماعیل خالقی - استادیار گروه باغبانی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز
فاطمه کرمی نژاد - دانشجوی دکتری گروه باغبانی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز

به منظور ارزیابی اثرات مدت زمان سرما بر برخی صفات بیوشیمیایی سه رقم زیتون، آزمایشی به صورت فاکتوریل درقالب طرح کاملا0 تصادفی در 3 تکرار در سال 1397 در دانشگاه شهید چمران اهواز اجرا شد. فاکتور اول شامل رقم درسه سطح (دزفولی، مانزانیلا و کاوی) و فاکتور دوم تعداد ساعات سرمایی درپنج سطح (صفر، 200، 400، 600 و 800 ساعت) در دمای 7 درجه سانتی گراد اعمال شد. تیمارهای سرمادهی بر شاخصهای وزن تر و خشک جوانه، میزان کل کربوهیدرات محلول، پرولین و هورمونهای جیبرلین و اسید آبسیزیک اثر معناداری گذاشت. نتایج نشان داد، رقم دزفولی و کاوی به ترتیب بیشترین و کمترین وزن تر و خشک جوانه را داشتند. میزان اسید آمینه پرولین جوانه تحت تاثیر رقم قرار گرفت و کمترین میزان پرولین در رقم کاوی به مقدار 1/73 میکرومول بر گرم وزن تر جوانه و بیشترین مقدار آن در ارقام مانزانیلا و دزفولی به ترتیب به مقادیر 2/53 و 2/41 میکرومول بر گرم به دست آمد. بیشترین میزان کربوهیدراتهای محلول جوانه زیتون در تیمار 200 ساعت و کمترین آن در تیمار 800 ساعت دمای هفت درجه سانتی گراد ( به ترتیب به میزان 54/57 و 44/22 میلی گرم بر گرم وزن تر جوانه) به دست آمد. از نظر میزان پرولین جوانه نیز بیشترین مقدار در تیمار شاهد و بدون دریافت سرما 3/40) میکرومول بر گرم وزن تر) و کمترین مقدار در تیمارهای 800 و 400 ساعت سرمای هفت درجه به ترتیب به میزان 1/18 و 1/11 میکرومول بر گرم وزن تر جوانه به دست آمد. بررسی روند تغییرات میزان هورمونهای جیبرلین و اسید آبسیزیک در طی ساعات سرمایی نشان داد با افزایش تعداد ساعات سرمایی در همه ارقام از میزان اسیدآبسیزیک موجود در جوانه ها کاسته و بر میزان جیبرلین آنها افزوده شد.

اسید آبسیزیک، جیبرلین، زیتون، سرمادهی