سیده فاطمه حسینی - دانشجوی کارشناسی ارشد
جواد حمزه ئی - دانشیار گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان

در حال حاضر به دلیل اثرات جانبی داروهای شیمیایی، مصرف داروهای با منشا گیاهی از گسترش روزافزونی برخوردار است. کدوی طبی از گیاهان دارویی و بسیار ارزشمند در صنایع داروسازی اکثر کشورهای توسعه یافته به حساب می آید و در سالهای اخیر وارد فلور ایران شده است. روغن موجود در دانه های این گیاه کاربردهای زیادی در طب سنتی و مدرن دارد. باتوجه به اهمیت گیاهان دارویی در تامین سلامت جامعه و ایجاد تنوع در سیستمهای کشاورزی، آزمایشی با هدف ارزیابی اثر الگوهای مختلف کشت مخلوط افزایشی لوبیا چیتی بر عملکرد بذر، درصد و عملکرد روغن و شاخص کارایی استفاده از زمین کدوی طبی انجام گرفت. آزمایش در قالب بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه بوعلی سینای همدان اجرا شد. نتایج به دست آمده نشان داد که اثر الگوهای مختلف کشت بر عملکرد بذر و عملکرد روغن کدو طبی معنیدار شد ولی درصد روغن تحت تاثیر الگوی کشت قرار نگرفت. بیشترین عملکرد بذر (58/82 گرم بر متر مربع) و عملکرد روغن (15/36 گرم بر متر مربع) از کشت خالص کدوی طبی به دست آمد که با نتایج حاصل از کشت مخلوط افزایشی 20 درصد لوبیا چیتی با این گیاه، در یک گروه آماری قرار داشتند. بیشترین مقدار LER) 28/1 (نیز از تیمار کشت مخلوط افزایشی 20 درصد لوبیا با کدوی طبی به دست آمد. به نظر میرسد کشت مخلوط افزایشی 20 درصد لوبیا با کدوی طبی میتواند روابط مقابل سودمند که در آن گیاهان از خدمات اضافی بهره مند میشوند را افزایش دهد و با ایجاد غلبه بر رقابت، رشد و کیفیت گیاهان را بهبود بخشد.

الگوی کشت، روغن، کدوی طبی، نسبت برابری زمین