محمدسجاد کمالی - گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد
لیلا سمیعی - گروه پژوهشی گیاهان زینتی، پژوهشکده علوم گیاهی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد
محمود شور - گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد
زهرا کریمیان - گروه پژوهشی گیاهان زینتی، پژوهشکده علوم گیاهی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد

درخت باران طلایی (Koelreuteria paniculata)گیاهی متعلق به تیره Sapindaceae و بومی چین میباشد. این گیاه به دلیل گلها و میوه هایی زیبایی که تولید میکند و همچنین مقاومت بالا به شرایط نامساعد محیطی، یکی از گیاهان مورد توجه جهت استفاده در فضای سبز شهری میباشد. روش طبیعی تکثیر این گیاه از طریق بذر می باشد منتهی به دلیل جوانه زنی پایین بذور این گیاه و همچنین عدم دستیابی به گیاهان یکنواخت و شبیه اصل از این طریق4، معمولا از روش های رویشی جهت تکثیر این گیاه استفاده میشود. هدف از انجام این تحقیق دستیابی به پروتکل بهینه جهت ریزازدیادی این گیاه ارزشمند با استفاده از روش باززایی مستقیم بود . بدین منظور از جوانه های جانبی گیاهچه های حاصل از کشت بذور در شرایط درون شیشه ای استفاده شد. ریزنمونه ها در محیط کشت موراشیگ و اسکوگ حاوی غلظتهای مختلف تنظیم کننده های رشد بنزیل آمینو پورین (BAP)، کینتین (Kin) و تیدیازورون (TDZ) کشت شدند.سپس گیاهچه های تولید شده در محیط کشت حاوی 0/6 میلی گرم بر لیتر از ایندول بوتریک اسید (IBA) ریشه دار شدند و با موفقیت در شرایط برون شیشه ای سازگار گردیدند. نتایج نشان داد که بیشترین میزان پرآوری شاخساره، درصد باززایی، طول شاخساره و همچنین تعداد برگ در محیط حاوی 1 و 2 میلی گرم بر لیتر BAP بدست آمد. کمترین میزان پرآوری شاخساره نیز در محیطهای کشت حاوی تنظیم کننده رشد Kin مشاهده شد. در مجموع نتایج این تحقیق منجر به دستیابی به یک روش بهینه جهت ازدیاد درون شیشهای گیاه باران طلایی گردید که این امر زمینه را جهت انجام آزمایشهای گسترده تر جهت بهره برداری بیشتر از این گیاه با ارزش فراهم مینماید.

پرآوری، باززایی مستقیم، سیتوکینین، جوانه جانبی