زیبا امیدی فرد - دانشجوی کارشناسی ارشد بخش علوم باغبانی، دانشگاه شیراز، شیراز
علی قرقانی - دانشیار بخش علوم باغبانی، دانشگاه شیراز، شیراز

بادام نخستین گونه میوه مناطق معتدله است که در مقایسه با سایر درختان میوه در بهار گل میدهد، در مناطق سرد به دلیل تامین زود هنگام نیاز سرمایی و باز شدن گلها در شرایط نامطلوب دمایی، گل ها در معرض آسیب سرما قرار میگیرند. سرما سالیانه خسارت زیادی به تولید این محصول وارد میکند. عوامل متعددی میتوانند سبب افزایش مقاومت و یا حساسیت گلهای درختان میوه به سرمای بهاره شوند. یکی از عوامل تعیین کننده مقاومت به سرمای بهاره در درختان میوه نوع ژنوتیپ است. مقاومت به سرمای شکوفه ها در مرحله پاپکورنی بر اساس دمای 50 درصدکشندگی برای تمام ژنوتیپها با استفاده از شاخص نشتیونی انجام شد. نتایج بررسی مقاومت به سرمای بهاره در شکوفه ها نشان داد که اختلاف معنی داری بین دو گونه از نظر مقاومت به سرما وجود نداشت. بالاترین مقاومت به سرما مربوط به ژنوتیپ زودگل ارژن با دمای -5/3 درجه سانتیگراد و پایینترین مقاومت به سرما مربوط ژنوتیپ دیرگل بادام کوهی با دمای-3/8 درجه سانتیگراد بود. یک همبستگی معنیدار و منفی بین مقاومت به سرمای شکوفه ها و میزان قند محلول بود. به طور کلی ژنوتیپهای زودگلتر مقاومت بالاتری نسبت به سرما در مقایسه با ژنوتیپهای دیرگلتر داشتند. با توجه به تنوع بالای ژنوتیپهای وحشی در مقاومت به سرما و زمان گلدهی میتوان بهعنوان یک منبع ژرم پلاسم با ارزش از آنها در برنامه های به نژادی استفاده کرد.

دمای50 درصدکشندگی، ارژن، بادام کوهی