فاطمه جعفری صیادی - کارشناس ارشد آبیاری و زهکشی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

خشکسالی، بحران آب، بی آبی و کم آبی واژه های آشنا برای هر ایرانی و با قدمتی به طول تاریخ کشور ایران است. در سال-های اخیر به دلیل مواردی همچون تغییر اقلیم، مصرف بی رویه آب و خشکسالیهای پی در پی این واژه ها از پر تکرارترین کلمات مورد استفاده در رسانهای جمعی و یکایک افراد جامعه بوده و احتمالا0 خواهد بود. کمیابی و سختیابی مایع حیات منجر شده است تا هر روز بر ارزش آب افزوده شود. بدین لحاظ افراد بهرهمند از این نعمت در تلاش خواهند بود با حداکثر توان در حفظ آن بکوشند. حال اگر این بهرهمندی به صورت جمعی باشد، لزوم وجود قوانین و مقررات مرتبط با آن برای بهره مندی عادلانه و نیز جلوگیری از اختلافات و درگیریها امری عقلانی است. ایران به دلیل داشتن حوضه های آبریز مختلف که از نظر میزان رواناب و آبخوان دارای خصوصیات متفاوتی بوده، در این زمینه دارای شرایط ویژهای است. اگر چه قوانین و مقررات غیررسمی و عرفی قدمتی بسیار طولانی داشته و در مقاطعی از تاریخی مورد حمایت کامل حکومتها بوده است، ام6ا عمر قوانین مدنی در ایران به دهه های اول قرن جاری برمیگردد. مرور این قوانین بیانگر نوعی نگاه یکسان به موضوع آب در سراسر کشور ایران، بدون در نظر گرفتن شرایط ویژه هر حوضه آبریز است. کشمکشهای مرتبط با آب در سالهای اخیر در تعدادی از استانها، لزوم تدوین رویکردهای جدید حقوقی و مقررات بهره مندی از آب با توجه خصوصیات هر حوضه آبریز را مورد تاکید قرار می دهد. پژوهش حاضر با بررسی آینده گرایانه سعی بر مهم جلوه دادن موضوع و لزوم توجه به آن در میان مسئولان را دارد.

تقاضای آب، بحران آب، سیاستهای ملی، آینده آب