احسان جباری - دانشیار گروه عمران،دانشگاه قم ،قم ، ایران
علیرضا مردوخ پور - استادیار گروه عمران، دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان، لاهیجان، ایران
رامتین صبح خیزفومنی - دانشجوی دکتری گروه عمران ، دانشگاه قم ،قم ، ایران

از گذشته تاکنون توسط محققین، مطالعه رفتار سدها مورد توجه بوده و تحقیقات بسیاری برای شناخت و پیش بینی عوامل موثر در طراحی این سازه ها انجام گرفته است. در تحلیل های دینامیکی رایج این گونه از سازه ها معمولا از یک شتاب ورودی برای تحلیل استفاده شده است. این درحالی است که ثابت شده این قبیل سازه ها که در تماس گسترده با زمین می باشند، در نقاط مختلف تکیه گاهی خود معمولا شتاب های مختلفی را تجربه می کنند. اعمال شتاب های مختلف در تکیه گاه های مختلف روی سازه می تواند منجر به افزایش تنش ها و جابجایی ها در این قبیل از سازه ها شود. این تغییر تنش ها می تواند از مسائل تاثیرگذاربر پایداری سدها باشد. بنابراین بررسی دقیق آن روی رفتار دینامیکی سدهای بتنی قوسی از اهمیت زیادی برخورد می باشد. علاوه براین در اکثر تحلیل های صورت گرفته در روی سدهای بتنی قوسی، بدنه این سدها به صورت یکپارچه در نظر گرفته می شود، این درحالی است که در عمل و در اجرا این سازه ها به صورت بلوک های بتنی کنار هم با در نظر گرفتن درزهای قائم ساخته می شوند. در پژوهش حاضرپس از مدل سازی سه بعدی سد کارون 4 به عنوان بلند ترین سد بتنی قوسی ایران در برنامه المان محدود آباکوس، سعی شده است با اعمال این درزهای قائم مقایسه ای بین رفتار دینامیکی سدهای بتنی قوسی تحت تحلیل های یکنواخت و غیر یکنواخت با حالتی که بدنه سد به صورت دیواره یکپارچه مدل سازی شده، انجام شود. نتایج بدست آمده نشان داد که تحلیل های غیر یکنواخت منجر به افزایش تنش و جابجایی در بدنه سد شده است. علاوه بر این نشان داده شد، درزهای قائم رفتاری مانند دمپر از خود نشان داده و منجربه کاهش جابجایی و تنش روی بدنه سد شده اند.

سد بتنی قوسی، درز های قائم، پاسخ دینامیکی، تحلیل یکنواخت و غیریکنواخت، سد کارون 4