حسین محمدی مزرعه - مربی پژوهشی بخش تحقیقات فنی و مهندسی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجانغربی، ارومیه، ایران.
امیر نورجو - مربی پژوهشی بخش تحقیقات فنی و مهندسی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجانغربی، ارومیه، ایران.

در این تحقیق، تاثیر زیرشکنی خاک مزرعه به عمق 45 سانتی متر و آبیاری با سه تیمار 60، 80 و 100 درصد نیازی آبی در تناوب گندم و چعندرقند، در آزمایش کرت های نواری در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی میاندوآب، آذربایجان غربی مورد بررسی قرار گرفت. در این بررسی، صفت عملکرد گندم و چغندرقند طی سه سال (81-1379) مورد ارزیابی قرار گرفت و از آزمون دانکن برای مقایسه میانگین ها استفاده شد. نتایج نشان داد که زیرشکنی خاک پس از گذشت سه سال روی عملکرد گندم و چغندرقند اثر معنی دار ندارد، ولی تاثیر زیرشکنی بر عملکرد گندم سال اول و عملکرد چغندرقند در سال های اول و دوم معنی دار بود. یعنی تاثیر زیرشکنی در زراعت گندم تا یک سال و در چغندرقند تا دو سال موثر است. زیرشکنی سال اول، دوم و سوم به ترتیب دارای بیش ترین تاثیر در افزایش عملکرد گندم و چغندرقند بود. تاثیر میزان آب آبیاری روی عملکرد گندم و چغندرقند در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود. تیمار آبیاری 100 درصد با 6/4 تن در هکتار بیش ترین و تیمار آبیاری 60 درصد با 5/3 تن در هکتار کم ترین عملکرد گندم را تولید کرد. بیش ترین و کم ترین عملکرد چغندرقند با 60 و 1/48 تن در هکتار به ترتیب مربوط به تیمارهای 100 و 60 درصد تامین آب بود. به طور کلی، زیرشکنی خاک باعث افزیش بهره وری مصرف آب شد و امکان اعمال کم آبیاری بدون کاهش عملکرد را فراهم کرد.

بهره وری, چغندرقند, زیرشکنی, کم آبیاری, گندم, میاندوآب