سیدمحسن سیدان - عضو هیئت علمی بخش تحقیقات اقتصاد کشاورزی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی استان همدان

هدف از این تحقیق تعیین کارایی فنی چغندرکاران و عوامل موثر بر عدم کارایی فنی آنان میباشد. بدین منظور، با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای دو مرحله ای، 144 کشاورز انتخاب و دادههای موردنیاز با استفاده ازپرسشنامه در سال زراعی 81-1380 جمعاوری شده است. برای نیل به اهداف تحقیق با استفاده از تابع تولید کاب – داگلاس(Cobb-Douglas)و تخمین سیستمی، تابع تولید مرزی و عدم کارایی به طور همزمان برآورد شده است. نتایج تحقیق نشان داد که متوسط کارایی فنی بهرهبرداران در شهرستانهای همدان و ملایر به ترتیب 73 و 70 درصد میباشد. میان کارایی فنی بهترین زارع در مقایسه با میانگین کشاورزان، اختلاف نسبتا زیادی وجود داشته، به نحویکه پتانسیل افزایش تولید در شهرستانهای ذکر شده به ترتیب 26 و29 درصد برآورد گردید. بنابراین، می توان میزان تولید را بدون تغییر عمده در سطح فن آوری و منابع به کار رفته و تنها از طریق کاهش شکاف کارایی میان بهرهبرداران چغندرکار و کاراترین تولیدکننده به مقدار زیادی افزایش داد. از مهم ترین عوامل اقتصادی- اجتماعی موثر بر کارایی فنی چغندرکاران سن، تجربه، سواد زارع، کلاس ترویجی، بازدید از مزارع ترویجی، تاریخ و روش کاشت، دفعات و دور آبیاری، نوع بذر و تعداد قطعات زیر کشت یک زارع تعیین شده است.

استان همدان, تابع تولید, تخمین سیستمی, کاب – داگلاس, کارایی فنی, کشاورزان چغندرکار, نمونه گیری خوشهای