اثر حفاظتی نانوذره کرایزین برسمیت کبدی استامینوفن در موش سفید بزرگ آزمایشگاهی

مقدمه: استامینوفن پرمصرف ترین داروی ضد درد - ضد تب است، overdose استامینوفن از دلایل اصلی ایجاد نارسایی حاد کبدی است زیرا در overdose ذخایر گلوتاتیون بدن کاهش می یابد و قادر به خنثی کردن کامل متابولیت سمی تولیدی یعنی NAPQI نمی باشد لذا این متابولیت سمی منجر به آسیب هپاتوسیت ها و نکروز کبد میشود. کرایزین یک ترکیب فلاوونوئیدی مهم خانواده گیاهان passifloura (گل ساعتی) است که دارای طیف گسترده ای از فعالیت های ضد سرطانی،آنتی اکسیدانی و ضد التهابی است. در تحقیق حاضر اثر حفاظتی نانوذره کرایزین بر مسمومیت حاد کبدی استامینوفن در دوز بالا بررسی شده است. روش بررسی: در این آزمایش تجربی - آزمایشگاهی ابتدا نانوذره کرایزین تهیه و اندازه نانوذره به کمک SEM تعیین شد. در ادامه 42 سر موش سفید بزرگ آزمایشگاهی نر و بالغ به 7 گروه 6 تایی تقسیم شدند و تک دوز استامینوفن را قبل از درمان در همه گروه ها به جز گروه های کنترل با مقدار (mg/kg1000) در دو نوبت بهصورت خوراکی دریافت کردند. هریک از گروه ها به مدت 14 روز به صورت روزانه با تزریق درون صفاقی درمان شدند. روز اول و پانزدهم از موش ها خون گیری و فاکتورهای آلانین آمینو ترانسفراز((ALT، آسپارتات آمینو ترانسفراز (AST)، آلکالین فسفاتاز) (ALP و فاکتورهای التهابی TNF- و IL-2به روش ELISA، همچنین فعالیت Total Antioxidant به روش FRAP انجام شد و درنهایت کبد جدا و برای بررسی هیستوپاتولوژیک در فرمالین 10 درصد قرار داده شدند. داده ها با استفاده از آزمون آماری آنالیز واریانس یکطرفه آنالیز شدند.نتایج: نانوذره کرایزین فعالیت آنزیم های کبدی ALT)،AST و (ALP را با یک رابطه آماری معنی دار (p<0.05) با گروه بدون درمان کاهش داد. ظرفیت کل آنتی اکسیدانی به صورت وابسته به دوز نسبت به گروه بدون درمان افزایش داشت (p<0.05)، همچنین اثر نانوذره کرایزین در هر دو دوز 5 و 10 آن بیشتر از اثر سیلیمارین بوده است .(P> 0.05) تغییرات TNF- رابطه معنیدار (P=0.03) درگروهای 3، 4 و 7 نسبت به گروه دریافت کننده استامینوفن بدون درمان نشان داد، همچنین نانوذره کرایزین اثر کاهشی چشمگیر بر IL-2 نسبت به سیلیمارین و گروه بدون درمان نداشت. با توجه به نتایج هیستوپاتولوژیک، نانوذره کرایزین قادر به کاهش آثار مخرب بافتی از طریق مهار پارامترهای استرس اکسیداتیو است که احتمالا این اثر به پتانسیل نانوذره کرایزین در افزایش ظرفیت کل آنتی اکسیدانی و افزایش پاسخ بدن در برابر اکسیدان ها برمی گردد. نتیجه گیری: نانوذره کرایزین با کاهش آنزیمهای کبدی و TNF- و افزایش ظرفیت کل آنتی اکسیدانی و حفاظت بافت کبدی از نکروز از ایجاد سمیت کبدی توسط استامینوفن جلوگیری میکند.

Keywords:

کرایزین , استامینوفن , نانوذره , سیلی مارین , آنتی اکسیدان