اعتبار یابی ابزار ترس از پیشرفت بیماری در مادران ایرانی دارای کودک مبتلا به سرطان

سرطان به عنوان یک بیماری مزمن تهدیدکننده زندگی، دومین علت مرگ در کودکان 1-12 ساله محسوب می شود. 20درصد از کودکان و نوجوانان زیر 11 سال در ایران به این بیماری مبتلا هستند. اگرچه با بهبود وضعیت اجتماعی- اقتصادی و مراقبت های سلامت در ایران، بقای عمر در 40درصد این افراد به بیشتر از یک سال افزایش می یابد، شواهد گویای آن است که حتی والدین در صورت درمان کودک، از پیشرفت بیماری و عود مجدد آن نگران هستند و در برخی موارد نگرانی و هراس از پیشرفت بیماری سبب احساس گناه و حتی درماندگی و ناامیدی والدین می شود. گام نخست در هر مراقبت پی بردن به نیازها در ابعاد مختلف آن است. در کشور ابزاری برای سنجش ترس والدین از پیشرفت بیماری سرطان در کودک در دسترس نبوده است لذا این مطالعه برای اولین بار به اعتبارسنجی ابزار مذکور پرداخته است. هدف: هدف از این مطالعه ترجمه و تعیین ویژگیهای روان سنجی پرسشنامه ترس از پیشرفت بیماری در مادران دارای کودک مبتلا به سرطان بود. مواد و روش ها: در این مطالعه روش شناختی، ترجمهی ابزار ترس از پیشرفت بیماری با 12 گویه به فارسی با استفاده از روش ترجمه و باز ترجمه طبق الگوی وایلد و همکاران انجام شد. با حداقل تغییرات در گویه های پرسشنامه فارسی جهت تطابق فرهنگی، روایی صوری و محتوایی به شیوهی کیفی توسط گروه هدف و کارشناسان خبره تایید گردید. روایی سازه، پایایی همسانی درونی و پایداری نسخه فارسی پرسشنامه در 200 مادر دارای کودک مبتلا به سرطان بستری در بخشهای انکولوژی وابسته به بیمارستانهای منتخب شهر تهران، با انتخاب به شیوه ی دسترسی آسان بررسی شد. داده ها با استفاده از نرم افزارهای SPSS نسخه 18 و لیزرل نسخه 8/5 تحلیل شدند. کلیه اصول اخلاق در پژوهش های انسانی در این مطالعه رعایت و در کمیته اخلاق دانشگاه تایید گردید. یافته ها: نسخه ی فارسی نهایی پرسشنامه پس از روش ترجمه و تایید صوری و محتوایی که با بررسی شرکت کنندگان و متخصصان تایید شد، به دست آمد. بارهای فاکتور به دست آمده برای همه گویه ها دامنهای بین 0/547 و 0/850 داشت که نشان دهنده مناسب بودن ساختار ترجمه است. تحلیل فاکتور اکتشافی و تاییدی باعث شد تا روایی پرسشنامه و 3 زیر مقیاس آن تایید شود. آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه برابر با 0/83 و برای سه زیر مقیاس0/55-0/8 بود. ضریب همبستگی درون کلاسی (ICC) برای ارزیابی پایایی آزمون-بازآزمون محاسبه شد و برابر 0/91 بود. نتیجه گیری: نسخه فارسی پرسشنامه ترس از پیشرفت خصوصیات روانسنجی قابل قبولی در مادران ایرانی دارای کودک مبتلا به سرطان برخوردار است.

Keywords:

روان سنجی , کودکان , سرطان , ترس , بیماری