فاطمه ملک نژاد - دانشیار ترمیمی و زیبایی، مرکز تحقیقات دندانپزشکی، دانشکده دندانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد
نسرین سرابی - دانشیار ترمیمی و زیبایی، مرکز تحقیقات دندانپزشکی، دانشکده دندانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد
سمیه شوریده یزدی - استادیار گروه ترمیمی و زیبایی، دانشکده دندانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی ارومیه

مقدمه: بازسازی بافت سخت دندانی بعد از درمان ریشه وظیفه ای مهم و مشکل برای یک دندانپزشک است. طبق نظر کلی، دندان های درمان ریشه شده کیفیت کمتری داشته، شکننده تر و مستعد شکست و ترک می باشند. هدف از مطالعه حاضر مقایسه روش های مختلف ترمیم پرمولر های فک بالا با حفرات مزیواکلولوز و دیستالی(MOD) ، از نظر استحکام شکست بود. مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی- آزمایشگاهی تعداد 90 دندان پرمولر بدون پوسیدگی جمع آوری شدند و بعد از درمان ریشه، برای تمام آنها حفره MOD با عرض 3/2 فاصله نوک کاسپ ها تهیه و به شش گروه تقسیم شدند. در گروه I : هر دو کاسپ کوتاه و حفره جهت انله کامپازیت لابراتواری آماده سازی گردید. در گروه II : آماده سازی مانند گروه قبلی انجام شد، ولی از انله پرسنلی جهت ترمیم استفاده شد. در گروه III : فقط کاسپ پالاتال mm 2 کوتاه شد، یک پین نیمه افقی در کاسپ باکال قرار گرفت و با آمالگام ترمیم شد. گروه IV : همانند گروه III آماده سازی و از کامپازیت خلفی جهت ترمیم استفاده شد. گروه V حفرات MOD با آمالگام و در گروه VI همان حفرات با کامپازیت خلفی ترمیم شد. دندان ها در تمام گروه ها در معرض ترموسایکلینگ و  بارهای مکانیکال قرار گرفتند و سپس نمونه ها در دستگاه با سرعت mm/min5/0 تحت نیروی استاتیک واقع شدند تا شکست ایجاد شود. نوع شکست با استفاده از استرئو میکروسکوپ مشخص و برطبق سه طبقه بندی، شکست کوهزیو در دندان، شکست کوهزیو در ترمیم و شکست Mixed تقسیم شد. اعداد مربوط به نیروی لازم برای شکست گردآوری شدند. از تست ANOVA برای مقایسه میانگین ها و از تست Tukey برای به دست آوردن اختلاف میان گروه ها استفاده شد. یافته ها: تست ANOVA اختلاف معنی دار بین گروه ها را نشان داد (001/0P<). تست Tukey نشان داد مقادیر استحکام شکست در گروه های اول، دوم و چهارم به نحو معنی داری بالاتر از سایر گروه هاست. گروه اول نیز بیشترین شکست زیر CEJ را نشان داد. نتیجه گیری: دندان های پرمولر درمان ریشه شده فک بالا با حفرات وسیع MOD می توانند باانله پرسلن و کامپازیت غیرمستقیم و پین نیمه افقی همراه با کامپازیت، ترمیم های موفقی باشند.

پین افقی, مقاومت به شکست, دندان های اندو شده, آمالگام, کامپوزیت رزین